"Ο βασικός άξονας είναι η ενστικτώδης περιέργεια για τα πράγματα και τη ζωή, την ουσία τους. Και το ανικανοποίητο που προκύπτει απ΄ αυτά. Η πιθανή εσωτερικότητα, η υπονοούμενη ποίησή τους ή ακόμη και ακριβώς το αντίθετό τους, η πλήρης ανυπαρξία αυτών. Η παρατήρηση και η περιέργεια, επιμένω, κινεί τον κόσμο. "

Με αφορμή τον θάνατο των γονιών μου, το 2007, προέκυψε η λανθάσουσα επιθυμία να "κρυσταλλοποιήσω" την μνήμη, με την προφανή αποδοχή ότι η φωτογραφία δεσμεύεται απόλυτα από τον καταγραφικό της πραγματικότητας χαρακτήρα. Με την πάροδο του χρόνου και συνειδητοποιώντας ότι η μνήμη και δεν στερεοποιείται αλλά και ότι κατασκευάζεται, αποδεσμεύτηκα από την ανάγκη του προφανούς. Τώρα, η φωτογραφία έρχεται να μου απαντήσει σε ένα αυθαίρετα υποκειμενικό αίτιο των πραγμάτων και να αποτελέσει βίωμα ενός συνεχούς "μετά".

Τι σημαίνει για εσένα φωτογραφία;

Υποθέτω ότι, όπως οι περισσότεροι, ξεκινάμε από την επιθυμία μας να αποθανατίσουμε κάτι το «ωραίο», είτε αισθητικά, είτε από άποψη περιεχομένου, ή το κατά την γνώμη μας αξιομνημόνευτο και αξιοπρόσεκτο . Επίσης, γιατί είναι έντονος ο επηρεασμός που δεχόμαστε από φωτογράφους και διδασκόμαστε από την ματιά τους. Με το πέρασμα του χρόνου, όμως, αντιλήφθηκα ότι η φωτογραφία σε κάθε περίπτωση υπερβαίνει το φωτογραφιζόμενο «αντικείμενο» και εξελίσσεται σε έναν προσωπικό τρόπο ανάγνωσης και ερμηνείας του κόσμου (ορατού τε και αοράτου) ή και, κατά περίπτωση, φαντασιακής και επιλεκτικής αναπαράστασης και ανασυγκρότησής του.

Έχει επηρεαστεί η ματιά σου από κάποιον ή κάποιους φωτογράφους θα ήθελες να μας πεις από ποιους;

Αναμφισβήτητα υπάρχουν οι επιρροές από φωτογράφους που ιδιαίτερα μου είναι αγαπητοί, από φωτογράφους που θεματολογικά ή μορφορολογικά με ενδιαφέρουν, αλλά και απ΄ αυτούς που προτείνουν εναλλακτικές αναγνώσεις ή αφηγήσεις, περισσότερο ιδιωτικές ή «πολιτικές». Επίδραση όμως ασκούν και τα αναγνώσματα, όπως και ο κινηματογράφος και η μουσική. Ενδιαφέρουσα βρίσκω (και την επιδιώκω) και την συνδιαλλαγή με τις άλλες εικαστικές τέχνες. Όλ’ αυτά είναι επιρροές, όχι κατ΄ ανάγκην φωτογραφικές.

 Στη Θεσσαλονίκη υπάρχουν αρκετές ερασιτεχνικές ομάδες που ασχολούνται με τη φωτογραφία, εσύ ανήκεις σε κάποια, κι αν ναι θα ήθελες να μας πεις λιγα λόγια γι αυτήν και τις δράσεις σας;

Είναι αλήθεια ότι η Θεσσαλονίκη είναι δραστήρια φωτογραφικά. Προσωπικά, είμαι μέλος του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης από το 2010. Είναι μια ομάδα, η οποία, εκτός του ότι προωθεί την φωτογραφική υπόσταση με πλήθος δράσεων (ενδεικτικά, διοργάνωση εκθέσεων, ομιλίες, εκδόσεις, παρουσιάσεις, συνεργασίες, κλπ), ασχολείται ιδιαίτερα με τα ιστορικά κινήματα τέχνης και τις πρωτοπορίες, διερευνώντας και αναζητώντας νέες μορφές και περιεχόμενα. Αυτό ευνοεί την δημιουργία ενός περιβάλλοντος ανάπτυξης και συνύπαρξης της φωτογραφίας (σε κάθε της εκδοχή, αναπαραστατική ή εννοιακή) με άλλες μορφές τεχνών, όπως η ζωγραφική ή ποίηση, και ελευθερίας στην επιλογή του τρόπου έκφρασης.

Υπάρχει φωτογραφική φλυαρία στις μέρες μας;

Η εποχή μας είναι ούτως ή άλλως αυτή του μαζικού οπτικού πολιτισμού. Όπως έχουμε εκπαιδευτεί να καταναλώνουμε και να επιδεικνύουμε μαζικά και άκριτα τα αγαθά, έτσι ακριβώς έχουμε εκπαιδευτεί να καταναλώνουμε και να επιδεικνύουμε μαζικά και άκριτα τις εικόνες. Και πολλές φορές, με το ίδιο τρόπο τις παράγουμε. Ο κύριος όγκος τους, βέβαια, δημοσιοποιείται, εξυπηρετώντας διάφορους στόχους, όχι κατ΄ ανάγκην «καλλιτεχνικούς» (αυτοπροβολή, αναμνηστικό στιγμιότυπο, δημιουργία ενός επιλεγμένου προφίλ, διαφήμιση, προβολή μιας δράσης, τουριστική φωτογραφία κλπ). Η αναμφισβήτητη οπτική «φλυαρία» φαίνεται ότι είναι αντίστροφα ανάλογη με την ικανότητα διατύπωσης του «λόγου».

Ποια ανάγκη σου σε οδήγησε στον δρόμο της φωτογραφίας;

Ξεκίνησε και παραμένει ως ένα βασικό εργαλείο κατανόησης και οικειοποίησης του «περιβάλλοντος». Το ότι η φωτογραφία απομονώνει ένα τμήμα της θεωρούμενης πραγματικότητας είναι πολύ βολικό: μπορώ και να το επιλέξω και να το ανασυνθέσω κατά το δοκούν.

Στο προσωπικό σου σάιτ, παρατηρούμε πως συγκροτείς φωτογραφικά σώματα και συνθέτεις κατά αυτό τον τρόπο τη ματιά που υποδηλώνει η πολύπλευρη προσωπικότητα σου. Πόσα χρόνια ασχολείσαι με τη φωτογραφία και ποιες οι δυσκολίες που αντιμετώπισες μέχρι να συγκροτήσεις τη φωτογραφική σου άποψη (τοποθέτηση);

Συστηματικά φωτογραφίζω από το 2008, αν εξαιρέσουμε τα δύο χρόνια «μαθητείας». Από την αρχή σχεδόν δεν με ενδιέφερε η «μία» φωτογραφία, είτε γιατί δεν εμπεριέχει «λόγο» είτε γιατί την θεωρώ αδύναμη και πλασματική. Θεωρώ ότι η μία φωτογραφία ενδέχεται να περιέχει τα στοιχεία της τυχαιότητας ή του εντυπωσιασμού (που δεν με αφορά), η σειρά όμως μου δίνει την δυνατότητα να αναπτύξω και ίσως να ολοκληρώσω τη θέση μου ή την αφήγησή μου. Με ενδιαφέρει ιδιαίτερα η ιδέα που πραγματεύομαι και χρειάζομαι «χώρο» για να την υποστηρίξω. Οπότε, η συγκρότηση «σώματος» μου είναι απόλυτα αναγκαία. Αυτό όμως μπορεί να αποτελείται από δύο ή από είκοσι φωτογραφίες. Δεν έχει σημασία το πλήθος, αλλά πότε αισθάνομαι ότι αρκεί. Μ΄ αυτή την αντίληψη, δεν επανέρχομαι χωρίς σοβαρό λόγο σε ενότητες. Είμαι σαφώς υπέρμαχος της θεματικής και όχι της συλλογής. Ξεπερνώντας το τεχνικό σκέλος, νομίζω ότι η μεγαλύτερη δυσκολία είναι να μην χάσω την ικανότητα της ενσυναίσθησης των πραγμάτων και καταστάσεων, είτε σε ατομικό είτε σε συλλογικό επίπεδο.

Κάπου υπάρχει μια κεντρική ιδέα σε αυτή σου την οπτική αφήγηση που οδηγεί στη γενική ιδέα που έχεις για τον κόσμο που σε/μας περιβάλλει.

Νομίζω ότι ο βασικός άξονας είναι η ενστικτώδης περιέργεια για τα πράγματα και τη ζωή, την ουσία τους. Και το ανικανοποίητο που προκύπτει απ΄ αυτά. Η πιθανή εσωτερικότητα, η υπονοούμενη ποίησή τους ή ακόμη και ακριβώς το αντίθετό τους, η πλήρης ανυπαρξία αυτών. Η παρατήρηση και η περιέργεια, επιμένω, κινεί τον κόσμο. 

Ποια είναι η δική σου στάση απέναντι στο photoshop το lightroom και όλα τα υπόλοιπα προγράμματα και εργαλεία που τροποποιούν την εικόνα;

Έχω μια μέτρια, από άποψη χειρισμού, σχέση με το photoshop (κροπαρίσματα, μετατροπή έγχρωμου σε α/μ, διορθώσεις στην τονικότητα, κολλάζ, δηλαδή ό,τι θα έκανα και στο σκοτεινό θάλαμο). Είμαι χρηστική υπέρμαχός τους, αλλά ως προς την φωτογραφική και όχι γραφιστική χρήση τους. Επίσης, είμαι απόλυτα αρνητική στην «ωραιοποιητική» τους εκδοχή, που από υπερβολή / κακή χρήση καταλήγει σε ανόητο και κιτς αποτέλεσμα (αναίτια saturnation, υπερβολικοί χρωματισμοί άνευ λόγου και αιτίας, χρήση HDR παντού). Όμως, είναι και εργαλεία αρχειοθέτησης με εξαιρετική ευρετηριακή χρησιμότητα.

Τι θα συμβούλευες έναν νέοτερο φωτογράφο, πώς θα μπορούσαμε μέσω της δική σου θεωρείας και βάση των εμπειριών σου, να τον προστατεύσουμε;

Πρώτα απ΄όλα, να μάθει &t