Το ημερολόγιο έγραφε 14 Φεβρουαρίου 1968
Έπρεπε να βρω δουλειά. Ανακουφίστηκα όταν με προσέλαβαν ως ταμία σε ένα υποκατάστημα του βιβλιοπωλείου Brentano’s στο Άνω Μανχάταν. Θα προτιμούσα να είχα βρει μια θέση στο τμήμα ποίησης αντί να καταγράφω πωλήσεις κοσμημάτων και αντικειμένων λαϊκής τέχνης, αλλά μου άρεσε να χαζεύω τα μικρά κομψοτεχνήματα από μακρινές χώρες: υπήρχαν βερβερίνικα βραχιόλια, περιδέραια από το Αφγανιστάν και ένας Βούδας στολισμένος με πετράδια. Το αγαπημένο μου αντικείμενο ήταν ένα ταπεινό περιδέραιο από την Περσία. Ήταν φτιαγμένο από δύο επισμαλτωμένες μεταλλικές πλάκες που έδεναν μεταξύ τους με γερά μαύρα και ασημένια σκοινιά, σαν παμπάλαιο ωμοφόριο εξωτικής προέλευσης. Κόστιζε δεκαοχτώ δολάρια, που μου φαίνονταν πολλά χρήματα. Όταν τα πράγματα στο μαγαζί ήταν ήρεμα, το έβγαζα από τη θήκη του και χάιδευα τους καλλιγραφικούς χαρακτήρες που ήταν λαξεμένοι στη βιολετιά επιφάνειά του πλάθοντας στο μυαλό μου ιστορίες σχετικά με την προέλευσή του.
Λίγο αφότου άρχισα να δουλεύω εκεί, στο κατάστημα μπήκε το αγόρι που είχα συναντήσει φευγαλέα στο Μπρούκλιν. Έδειχνε πολύ διαφορετικός με λευκό πουκάμισο και γραβάτα· θύμιζε μαθητή καθολικού σχολείου. Μου εξήγησε ότι δούλευε στο υποκατάστημα του Brentano’s στο κέντρο και είχε ένα πιστωτικό κουπόνι που ήθελε να ξοδέψει. Πέρασε πολλή ώρα κοιτάζοντας τα πάντα: τις χάντρες, τα μικρά αγαλματάκια, τα τιρκουάζ δαχτυλίδια.
Η φωτογραφία είναι από το βιβλίο της Patti Smith “A book of days”, εκδόσεις Bloomsbury, 2022.
Τελικά είπε:
«Αυτό θέλω».
Ήταν το περσικό περιδέραιο.
«Ω, αυτό είναι κι εμένα το αγαπημένο μου», απάντησα. «Μου θυμίζει ωμοφόριο».
«Είσαι κι εσύ καθολική;» με ρώτησε.
«Όχι, αλλά μου αρέσουν τα αντικείμενα της καθολικής λατρείας».
«Εγώ ήμουν παπαδοπαίδι», είπε και μου χαμογέλασε. «Μου άρεσε να κουνάω το θυμιατήρι».
Χάρηκα που είχε διαλέξει το κομμάτι που είχα ξεχωρίσει κι εγώ, αλλά την ίδια στιγμή λυπόμουν που θα το έχανα. Όταν το τύλιξα και του το έδωσα, του είπα χωρίς να το καταλάβω:
«Μην το χαρίσεις σε άλλη εκτός από μένα».
Αμέσως ντράπηκα, αλλά εκείνος χαμογέλασε και είπε:
«Δεν πρόκειται».
Μόλις έφυγε, κοίταξα το μαύρο βελούδο πάνω στο οποίο βρισκόταν το περιδέραιο. Το επόμενο πρωί τη θέση του είχε πάρει ένα πιο περίτεχνο κομμάτι, αλλά του έλειπε το άδολο μυστήριο του περσικού περιδέραιου.
Απόσπασμα από το βιβλίο της Patti Smith “Just kids”. Το βιβλίο κυκλοφορεί στα ελληνικά με τον τίτλο «Πάτι και Ρόμπερτ» από τις εκδόσεις Κέδρος, σε μετάφραση Αλέξη Καλοφωλιά.
Επιμέλεια Χρήστος Κοψαχείλης