Στη δεκαετία του 1960, τα λοφτ των καλλιτεχνών στο κέντρο του Μανχάταν έγιναν κοινοτικοί κόμβοι και κοιτίδες δημιουργίας κι έκφρασης. Ο Andy Warhol ίδρυσε το δεύτερο του “Factory” στην Union Square West. Ο Donald Judd μετέτρεψε ένα εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο ρούχων στην Spring Street σε ένα λιτό και μινιμαλιστικό καλλιτεχνικό χώρο. Στο διαμέρισμα και στο στούντιο του Peter Hujar στην East 12th Street, Νεοϋορκέζοι τόσο διάσημοι όσο και ανώνυμοι ξάπλωσαν στο κρεβάτι του φωτογράφου και γδύθηκαν μπροστά από τη φωτογραφική μηχανή του.
Πριν πεθάνει το 1987, σε ηλικία 53 ετών, από πνευμονία ως επιπλοκή από το AIDS, ο Hujar τράβηξε εντυπωσιακά πορτρέτα στούντιο drag queens, queer διανοούμενων και καλλιτεχνών. Φωτογραφίες του ποταμού Hudson που κυματίζει, αφορμή για διαλογισμό. Αρσενικά γυμνά «λουσμένα» με φως, και στοργικά πορτρέτα ζώων που του θυμίζουν τα παιδικά του χρόνια σε μια φάρμα του New Jersey. (Το 2014, η φίλη και συνάδελφος φωτογράφος του Hujar, Nan Goldin είπε, "Είναι ο καλύτερος φωτογράφος ζώων που έχω γνωρίσει"). Ο Hujar φωτογράφισε μερικές από τις πιο διάσημες εικόνες του εραστή του, του καλλιτέχνη David Wojnarowicz. Όπως, επίσης, φωτογράφισε την κριτικό Susan Sontag και απαθανάτισε τις τελευταίες εικόνες της μούσας του Warhol, Candy Darling από το κρεβάτι του νοσοκομείου.
Ο Hujar έγινε γνωστός μετά από τους συμπατριώτες του Νεοϋορκέζους Richard Avedon και η Diane Arbus, και επηρέασε νεότερους δημιουργούς όπως η Nan Goldin και ο Robert Mapplethorpe . Αν και δεν πέτυχε ποτέ το ίδιο επίπεδο φήμης, η φήμη του στο δημιουργικό περιβάλλον της Νέας Υόρκης ήταν μεγάλη. «Θέλω να συζητιέμαι με σιωπηλούς τόνους», είπε ο Hujar για τη μεταθανάτια καλλιτεχνική κληρονομιά του. «Όταν οι άνθρωποι μιλούν για μένα, θέλω να ψιθυρίζουν».
Το πορτρέτο της Susan Sontag σε ανάκλιση είναι αναμφισβήτητα η πιο διάσημη εικόνα του Hujar. Τράβηξε τη φωτογραφία ενώ η Sontag έγραφε τακτικά δοκίμια για το “New York Review of Books” σχετικά με το φωτογραφικό μέσο. Το 1977, τα δοκίμια συγκεντρώθηκαν και δημοσιεύτηκαν στη διάσημη πραγματεία της “Περί Φωτογραφίας”.
Η γνωριμία τους έγινε το 1963 και έκτοτε έγιναν στενοί φίλοι. Η Sontag εμπνεύστηκε από τις εικόνες του Hujar στη δική της γραφή και έγραψε την εισαγωγή στο μοναδικό του βιβλίο, “Portraits in Life and Death”, το 1976.
Όσοι πόζαραν στο στούντιό του, συνήθως ήταν σε καθιστή θέση. Ο Hujar ζητούσε συχνά από τα θέματά του να ξαπλώσουν, για να βρει μια αποκαλυπτική στιγμή. Η Sontag το έκανε με ένα ραβδωτό ζιβάγκο, με τα χέρια πίσω από το κεφάλι της, το φως διάχυτο στο πρόσωπό της καθώς κοίταζε μπροστά από την κάμερα. Στο γεμάτο απαλούς τόνους του γκρι πορτρέτο της, το κρεβάτι και ο τοίχος γίνονται επίπεδα, ουδέτερα επίπεδα.
Επιμέλεια κειμένου/στήλης: Κώστας Γιαβής
Πηγές:
https://highxtar.com/what-i-think-sontag-would-think/?lang=en