Η φωτογραφία αγνοεί τι υπάρχει πίσω από την εικόνα της. Τι είναι όμως αυτό το 'πίσω'; Και γιατί, αφού θέλουμε τόσο διακαώς να δούμε, μένουμε μόνιμα προστατευμένοι 'μπροστά'

Υπάρχει μία ανεξέλεγκτη κατάσταση μέσα στον ανθρώπινο ψυχισμό. Ο βαθύτερος πυρήνας του ανθρώπινου ψυχισμού είναι η τρέλα. Αυτός ο πυρήνας βασίζεται στην πρωτογενή απόλαυση που προκύπτει από τη σχέση με τη μητέρα και το σώμα της. Είναι ένας κόσμος πλήρης αλλά εξωπραγματικός. Η τερατώδης πλευρά του ανθρώπου βρίσκεται σε αυτόν τον πυρήνα και επιτίθεται σε ό,τι απειλεί την πρωτογενή απόλαυση. Αυτή η απόλαυση περιστέλλεται με τον πολιτισμό και την εκπαίδευση ώστε να υπάρχει κοινωνική συνοχή. Ο πολιτισμός επιτρέπει την επιθυμία αντί της πρωταρχικής απόλαυσης, όμως με την επιθυμία πάντα κάτι μένει εκτός.

 

Η φωτογραφία δεν ξέρει να μας πει τι είναι αυτό που μας δίνει να δούμε"

Roland Barthes

 

Το κανονικό, το “φυσιολογικό” δεν είναι η φύση του ανθρώπου, αλλά η άμυνα εναντίον της αληθινής του φύσης, της τρέλας. Οι άνθρωποι διαρκώς παλεύουμε με την ουσία του εαυτού μας, όσο κι αν την αποφεύγουμε.  Αυτό ψάχνουμε στη φωτογραφία, να συλλάβουμε την αλήθεια, την ουσία. 

Η φωτογραφία αποσκοπεί όχι στη σύλληψη της πραγματικότητας αλλά στη σύλληψη εκείνου που δεν βλέπουμε, αυτού που βρίσκεται πέρα από την πραγματικότητα. Η φωτογραφική μηχανή είναι ένα όργανο σύλληψης του αόρατου και του άρρητου. Η φωτογραφία αποσυμπιέζει την ένταση του ψυχισμού μας, ενώ είναι φτιαγμένη και η ίδια από το υλικό του πρωτογενούς πυρήνα μας, την τρέλα. 

Η φωτογραφία φτιάχνει ένα συμβολικό παράθυρο για να κοιτάξουμε και την ίδια στιγμή το κλείνει. Η φωτογραφία γίνεται ένας τρόπος να δούμε κάτι παραπάνω, ενώ την ίδια στιγμή η εικόνα πέφτει μπροστά στα μάτια μας ως κουρτίνα ώστε να μη δούμε περισσότερα. Δεν βλέπουμε ό,τι θέλουμε αλλά ό,τι επιτρέπει ο ψυχισμός μας, διαφορετικά μπορεί να υπάρξει μεγάλο τίμημα. Ας θυμηθούμε στη Βίβλο, τη γυναίκα του Λωτ που όταν γυρνά και βλέπει το ζόφο που διαδραματίζεται πίσω της γίνεται στήλη άλατος, ή τον Οιδίποδα που μόλις αντικρίζει την πραγματικότητα της ζωής του δε θέλει να δει τίποτε άλλο και τυφλώνεται μόνος του.

 

Η φωτογραφία είναι εικόνα τρελή.

 

Roland Barthes

 

Κανονική φωτογραφία δεν υπήρξε ποτέ

 

Susan Sontag

Ο άνθρωπος δεν αναζήτησε ποτέ την κανονική φωτογραφία. Ο άνθρωπος αναζητά πάντα το έξω από το κανονικό που θα του δείξει αυτό που το κανονικό αδυνατεί. Ο άνθρωπος βγαίνοντας έξω από το κανονικό προχωρά στην επιστήμη, στην τέχνη, στη ζωή του. Έξω από το κανονικό ο άνθρωπος ονειρεύεται και ελπίζει.

Οι σκέψεις σταχυολογήθηκαν από την εξής πηγή:

Καγγελάρης, Φ. (2017). Homo Photographicus: Ψυχαναλυτικές και Φιλοσοφικές Διαστάσεις της Εικόνας. Θεσσαλονίκη: Ροπή.

Πρόσφατα Άρθρα

Εκθέσεις Φωτογραφίας (22 Μάι 2025)

Έκθεση φωτογραφίας «Στην αγκαλιά της φύσης» της Φωτογραφικής ομάδας Κατερίνης στα πλαίσια του 1ου Φεστιβάλ Εθελοντισμού "ΑγκαλιάΖΩ" στο Αιγίνιο Πιερίας  Η Φωτογραφική Ομάδα Κατερίνης με χαρά...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (21 Μάι 2025)

Το Εργαστήρι Αναλογικής Φωτογραφίας του Τμήματος Πολιτισμού του Δήμου Νέας Φιλαδέλφειας – Νέας Χαλκηδόνας διοργανώνουν Έκθεση Φωτογραφίας με τίτλο:…πέρα από το μπλε Φωτό Αλεξοπούλου...

Cinema (20 Μάι 2025)

Ο Ελληνογαλλικός Σύλλογος Ιωαννίνων, συνεχίζει την πετυχημένη δράση του στο χώρο του Photometria Photography Center. Την Παρασκευή 23 Μαϊου στις 21:00, θα προβληθεί η ταινία με τίτλο «Le Pires»...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (20 Μάι 2025)

«Από τα σπήλαια της προϊστορίας έως τις τοπιογραφικές αποτυπώσεις των ρομαντικών, το τοπίο υπήρξε διαχρονικά καθρέφτης της σχέσης του ανθρώπου με τον κόσμο. Άλλοτε τόπος ασφάλειας, άλλοτε πεδίο...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (16 Μάι 2025)

Το T.A.F. / the art foundation σε συνεργασία µε το το Δίκτυο Hocus Photus παρουσιάζουν την οµαδική έκθεση “SYNCHRON-e-CITIES”, η οποία εγκαινιάζεται στον εκθεσιακό χώρο...

News (13 Μάι 2025)

Η Φωτογραφική Λέσχη Λιβαδειάς, την Τετάρτη 14 Μάϊου 2025 και ώρα 20:30 έχει τη χαρά να φιλοξενεί στον χώρο της (Γεωργαντά 4 και Πρωτέως - Λιβαδειά) την Μαρία Παυλάκη η οποία θα παρουσιάσει το...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (13 Μάι 2025)

 Η Bleach Kollektiv επιμελείται και παρουσιάζει την ατομική έκθεση της Βάσως Χατζηγιαννάκη. Η σειρά έργων είναι εναλλακτικές τεχνικές σκοτεινού θαλάμου που ενώ μοιάζουν να έχουν βγει από το...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (03 Μάι 2025)

To Λόφος Art Project και οι εκδόσεις Τόπος σας προσκαλούν στα εγκαίνια της έκθεσης φωτογραφίας του Ηλία Μπουργιώτη. Οι φωτογραφίες περιλαμβάνονται στο ομώνυμο λεύκωμα που...

News (02 Μάι 2025)

Το Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού και ο ATOPOS cvc x Γραφείο των Υδάτινων Κοινών παρουσιάζουν την εικαστική έκθεση "Υπερίδρωση: Ιδρώνοντας μαζί", η οποία εγκαινιάζεται το Σάββατο 3 Μαΐου 2025...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (30 Απρ 2025)

H Φωτογραφική Λέσχη Λιβαδειάς εκφράζει χρόνια τώρα την ανάγκη των μελών της να χαρούν με κάθε δημιουργικό μέσο την τέχνη της φωτογραφίας.
Μία τέχνη που ξεπερνά ίσως το καθημερινό μας θέαμα και...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (29 Απρ 2025)

Έκθεση φωτογραφίας της Δάφνης Γεωργιάδη με τίτλο «Υδάτινοι Καθρέφτες» φιλοξενεί από τις 7 Μαΐου η γκαλερί Α+ Multipurpose Event Space, στη Χρυσαλινιώτισσα Στην 3η της ατομική έκθεση φωτογραφίας η...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (29 Απρ 2025)

Το Photometria Photography Center παρουσιάζει το Σάββατο 3 Μαΐου 2025 την ατομική έκθεση του Γιώργου Βογιατζάκη με τίτλο «RESIDENTS». Θα ακολουθήσει παρουσίαση του ομότιτλου φωτογραφικού βιβλίου,...