Όλα ξεκινούν με την απώλεια και με ένα πένθος, το χωρισμό από τη μητέρα και το σώμα της. Οι εικόνες αποτελούν μία προσπάθεια να συμβολιστεί αυτός ο αρχικός χωρισμός και το πένθος που τον συνοδεύει. Κάθε απώλεια στη μετέπειτα ζωή έχει σημείο αναφοράς αυτό τον αρχικό χωρισμό. Όλες οι εικόνες εκπηγάζουν από το χωρισμό με τη μητέρα.

 Η ζωή είναι μια διαρκής εκπαίδευση στους αποχαιρετισμούς και τις απώλειες, ενώ ο άνθρωπος αναζητά το ανέφικτο, να μείνει πλήρης και αθάνατος. Ο άνθρωπος βγάζει φωτογραφίες γιατί βιώνει μία μόνιμη υπαρξιακή κατάθλιψη. Προσπαθεί να υποκαταστήσει την απώλεια με την εικόνα. Ο άνθρωπος φωτογραφίζει για να προστατευθεί πίσω από την ψευδαίσθηση ότι δε θα χάσει τίποτα, εφόσον παράγει διαρκώς και κυρίως ελέγχει έναν ολόκληρο κόσμο.

 Τον 19ο αιώνα, τον αιώνα της φωτογραφίας δηλαδή, αναθεωρείται η ιδέα του θανάτου. Για το ρομαντισμό ο θάνατος είναι ζητούμενο ως μια ακραία έκφραση ζωής, "ζήσε αγνοώντας το θάνατο", το γνωστό ‘Vivere pericolosamente’.

 Ένας ακόμα ρόλος της φωτογραφίας είναι να σταματήσει το χρόνο για να μην πεθάνει ο άνθρωπος. Παγώνει τη στιγμή ώστε να μη χωριστούμε από την παρούσα εικόνα του εαυτού μας. Όμως, εδώ συναντάμε ξανά μια αντίφαση. Όταν φωτογραφίζουμε συμβαίνει το αντίθετο από αυτό που επιδιώκουμε. Μέσω της φωτογραφίας προσπαθούμε να διατηρήσουμε τη ζωή, ωστόσο φωτογραφίζοντας νεκρώνουμε το χρόνο και την βγάζουμε εκτός πραγματικότητας.

 Η φωτογραφία καδράρει. Καδράρω, όμως, θα πει οριοθετώ ένα κομμάτι πραγματικότητας μέσα σε μια εικόνα. Αυτό το όριο ισοδυναμεί με θάνατο. Ο θάνατος των όντων αφορά στο θάνατο της μορφής τους. Η ύλη δεν πεθαίνει, πεθαίνει όμως ο τρόπος με τον οποίο υπάρχει, πεθαίνει δηλαδή η μορφή της ύλης. Μορφή, όμως, σημαίνει όρια. Το ανθρώπινο σώμα πεθαίνει γιατί έχει όρια. Αν υπήρχε χωρίς όρια, διάχυτο στη φύση, δε θα πέθαινε αλλά δε θα ήταν το ανθρώπινο σώμα. Θα ήταν κάτι άλλο. 

 Η φωτογραφία, λοιπόν, αν και προσπαθεί να διαιωνίσει την εικόνα του σώματος, την προσλαμβάνει μέσα στα όρια του κάδρου της ως κάτι πεπερασμένο, ως κάτι ήδη παραδομένο  στη φθορά και το θάνατο. Η φωτογραφία προσπαθεί να δραπετεύσει από αυτό το αδιέξοδο όντας η εικόνα της πραγματικότητας αλλά ως μια άλλη πραγματικότητα. Μοιάζει σε εκείνη την αρχική πραγματικότητα που χρησιμοποίησε για να υπάρξει αλλά είναι πλέον κάτι διαφορετικό.

 Επομένως, υπό αυτό το πρίσμα δεν υπάρχουν νεκρές εικόνες γιατί κάθε εικόνα μένει ατελής, δηλαδή χωρίς τελική μορφή, οπότε βρίσκεται εκτός θανάτου, εφόσον ο θάνατος είναι η μορφή.

 Οι σκέψεις σταχυολογήθηκαν από την εξής πηγή:

Καγγελάρης Φ. (2017). Homo Photographicus: Ψυχαναλυτικές και Φιλοσοφικές Διαστάσεις της Εικόνας. Θεσσαλονίκη: Ροπή.

 

Σύντομο Βιογραφικό Ματίνας Αναγωνστοπούλου

Η Ματίνα Αναγνωστοπούλου σπούδασε Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και εκπαιδεύτηκε στην Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Έχει ειδικευτεί στην Ειδική Αγωγή, την Εκπαίδευση Ενηλίκων και στο Πρόγραμμα MBSR (Mindfulness-Based Stress Reduction) για άτομα με αυξημένο άγχος. Διατηρεί ιδιωτικό γραφείο και εργάζεται με συμβουλευτική ενηλίκων, γονέων, παιδιών και εφήβων. Στα επιστημονικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνονται η μάθηση, η διαχείριση του άγχους, η συναισθηματική νοημοσύνη, η ενσυνειδητότητα και θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Είναι ενεργό μέλος της Φωτογραφικής Ομάδας Πάρου και μέλος της εκδοτικής-συντακτικής ομάδας του περιοδικού δρόμου “Φάρος”.

Φωτογραφία εγωφύλλου Bill Gekas

Πρόσφατα Άρθρα

Εκθέσεις Φωτογραφίας (31 Ιαν 2025)

Ο Εικαστικός Κύκλος ΔΛ σε συνεργασία με την ΔΛ Gallery παρουσιάζει την Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου 2025 την ατομική έκθεση της Ρέας Παπαδοπούλου με τίτλο «Διαταραγμένα Εδάφη». «Αν βγάζετε...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (30 Ιαν 2025)

Η Γκαλερί Σύγχρονης Τέχνης Lumiere είναι στην ευχάριστη θέση να παρουσιάσει το φωτογραφικό έργο του Στέλιου Παφίτη AFIAP, ενός καταξιωμένου φωτογράφου με πάνω από 40 χρόνια εμπειρίας στον τομέα των...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (29 Ιαν 2025)

Ο Δημήτρης Λάμπρης μετά το "structures" επιστρέφει με ένα νέο project στο χώρο τέχνης Ο.art.athens . Αυτή τη φορά θα παρουσιάσει το "departures".  Έντονα ασπρόμαυρα κοντράστ, έγχρωμες...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (29 Ιαν 2025)

Η Bleach Kollektiv παρουσιάζει την οµαδική έκθεση ασπρόµαυρης αναλογικής φωτογραφίας Workers of Negative (Vol.2) στον χώρο για τη φωτογραφία ΥπΟψΗ. Τα έργα της έκθεσης είναι από τις διακριθείσες...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (28 Ιαν 2025)

Η γνωστή σχολή φωτογραφίας της Θεσσαλονίκης, Photoglobe παρουσιάζει την ομαδική έκθεση φωτογραφίας με τίτλο «Αναμνήσεις», μια οπτική εξερεύνηση του παρελθόντος μέσα από το φακό των μαθητών της. Η...

News (21 Ιαν 2025)

Η Φωτογραφική Ομάδα CRoP (Creative Rodos Photographers) σας προσκαλεί σε ένα ξεχωριστό σεμινάριο φωτογραφίας το Σάββατο 25 Ιανουαρίου 2025, που θα πραγματοποιηθεί στο Επιμελητήριο Δωδεκανήσου (ώρες...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (14 Ιαν 2025)

Στις 11 Ιανουαρίου 2025, η Ζωσιμαία Ακαδημία φιλοξενεί την έκθεση φωτογραφίας του καταξιωμένου φωτογράφου Σταύρου Πρωτόπαπα με τίτλο “Flana”. Η έκθεση επικεντρώνεται στη φωτογραφία δρόμου,...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (14 Ιαν 2025)

Η Δημόσια Κεντρική ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΛΙΒΑΔΕΙΑΣ και η Ομάδα Φωτογραφίας της Βιβλιοθήκης Λιβαδειάς, σας προσκαλούν στην Έκθεση Φωτογραφίας «75 ΑσπρόΜαυρες εκδοχές» που διοργανώνουν από 20 έως 26 Ιανουαρίου...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (14 Ιαν 2025)

Οι λευκές πυραμίδες των αλυκών σχηματίζονται από το νερό και τον αέρα. Στοιχεία της φύσης που συνεργάζονται αρμονικά για να μάς προσφέρουν το πολύτιμο αγαθό, το αλάτι. Όλα μία μαγεία. Η φύση, τα...

Παρουσιάσεις και Συνεντεύξεις (17 Δεκ 2024)

Cyanotyping thus gave birth to a triple Metamorphosis: photographic, pictorial, graphological. The cyanotype is the ultra-elegant meeting point of photography and painting, at the chronological,...

News (12 Δεκ 2024)

Την Πέμπτη 12 Δεκεμβρίου 2024, στις 19:00 θα πραγματοποιηθεί παρουσίαση του έργου δύο φωτογράφων του Φωτογραφικού Κύκλου στα πλαίσια των καθιερωμένων "Συναντήσεων της Πέμπτης" του σωματείου. Η...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (12 Δεκ 2024)

  Η Λέσχη δημιουργικής φωτογραφίας Ιωαννίνων «ΦΩΤΟΡΑΣΗ», θα πραγματοποιήσει στη Ζωσιμαία Ακαδημία την ετήσια έκθεση Φωτογραφίας, με τίτλο «Αντιθέσεις». Η διάρκειά της θα είναι από τις 11 έως...