"Από την αρχαιότητα, οι στοχαστές διαφορετικών εποχών κατέληξαν σταθερά στο συμπέρασμα ότι η επίγνωση του θανάτου είναι αυτή που διαφοροποιεί τους ανθρώπους από τα άλλα όντα. Αυτή φαίνεται να είναι η κινητήρια δύναμη που ωθεί το άτομο που αναζητά νόημα στη ζωή του να δημιουργήσει κάτι αξέχαστο. Η δημιουργία φαίνεται να είναι το αντίδοτο στο θάνατο.
Ο Δημήτρης Μακρυγιαννάκης ταξιδεύει συστηματικά σε συγκεκριμένες πόλεις για να φωτογραφίσει. Σε ένα από τα ταξίδια του στην Πράγα, οι συνθήκες τον ώθησαν να κάνει μια παράκαμψη από τη ζωή στους δρόμους όπου συνήθως αναζητά έμπνευση. Σε ένα νεκροταφείο ήρθε ξαφνικά αντιμέτωπος με την ακινησία των νεκρών. Άρχισε να παρατηρεί πιο βαθιά και μέσα από τις αναμνήσεις που έχουν φτιάξει οι ζωντανοί για να θυμούνται τους νεκρούς. Αποφάσισε να βουτήξει στα ξένα ονόματα, στις αναμνήσεις και στα πρόσωπα των αγνώστων.
Αυτή η πρώτη απροσδόκητη εμπειρία ήταν τόσο δυνατή που ώθησε τον φωτογράφο να εμβαθύνει στην έρευνα. Άρχισε να φωτογραφίζει συστηματικά στα νεκροταφεία και επέστρεψε δύο φορές στην Πράγα, με συγκεκριμένο στόχο να εξερευνήσει όλα τα νεκροταφεία της πόλης, αναζητώντας διαρκώς νέες πληροφορίες βιώνοντας παράλληλα μια εντελώς διαφορετική φωτογραφική εμπειρία. Για να ολοκληρώσει το παζλ, ταξίδεψε τελικά στα γύρω χωριά και τις μικρές πόλεις, για να επισκεφτεί τα νεκροταφεία τους, μέχρι να νιώσει ικανοποιημένος που το έργο ολοκληρώθηκε.
Ποιο είναι το ουσιαστικό αντικείμενο της παρατήρησης του φωτογράφου; Τι είναι αυτό που τον σπρώχνει στη μοναξιά αυτού του έργου; Τι ψάχνει; Τι ζωντανεύει μέσα από τις ματιές που επιλέγει να αποκαλύψει, προσκαλώντας μας να βουτήξουμε σε αυτόν τον οικείο αλλά άγνωστο κόσμο;»
Αχιλλέας Νάσιος
ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Στις 28 Μαρτίου 2014, στα 35α μου γενέθλια, ο γιος μου Υάκινθος ήρθε στον κόσμο δυόμισι μήνες πρόωρα. Δύο μέρες μετά τη γέννησή του, υπέστη μια σοβαρή λοίμωξη, τα αντιβιοτικά δεν βοηθούσαν και οι γιατροί δεν μπορούσαν να υποσχεθούν ότι θα επιζούσε. Το να βλέπω τον Υάκινθο βαριά άρρωστο και να μην ξέρω αν θα επιζούσε ήταν η χειρότερη στιγμή της ζωής μου. Ήταν μέρες ακραίας αγωνίας, που όπως προσπαθώ να θυμηθώ ενώ γράφω το κείμενο αυτό, τις νιώθω σαν χρόνια. Ο Υάκινθος τα κατάφερε. είναι 10 χρονών τώρα και είναι εδώ μαζί μας.
Όλα αυτά μου δημιούργησαν έναν ακραίο φόβο θανάτου. Ανέπτυξα ένα τεράστιο άγχος για τη ζωή του γιου μου. Έγινα υπερπροστατευτικός. Σκοτεινές σκέψεις για τη ζωή του και το πιθανό τέλος της με διαπερνούσαν πολλές φορές χωρίς λόγο, και απλά δεν έφευγαν. Οι σκέψεις να πεθάνω και να τον αφήσω απροστάτευτο έκαναν την κατάσταση χειρότερη.
Επισκέφτηκα την Πράγα τον Σεπτέμβριο του 2018 για δύο εβδομάδες, χωρίς ιδιαίτερο φωτογραφικό σκοπό. Η πρώτη μέρα του ταξιδιού ξημέρωσε με δυνατή βροχή. Έμενα δίπλα σε ένα νεκροταφείο και ένιωσα ότι ήταν το πιο εύκολο μέρος για επίσκεψη, καθώς θα μπορούσα να επιστρέψω στο διαμέρισμα μου αν η βροχή γινόταν πολύ χειρότερη.
Αυτή η πρώτη επίσκεψη στο νεκροταφείο είχε ως αποτέλεσμα μερικές ενδιαφέρουσες φωτογραφίες. Επέστρεψα την επόμενη μέρα και έγιναν μερικές ακόμα ενδιαφέρουσες φωτογραφίες. Ένιωσα ότι γεννιέται ένα έργο, ένα έργο που θα με έκανε να αντιμετωπίσω τον θάνατο, τον μεγαλύτερο φόβο μου, όσο ποτέ άλλοτε. Ήταν συναρπαστικό και τρομακτικό ταυτόχρονα. Ολοκλήρωσα το έργο σε δύο ακόμη ταξίδια 2 εβδομάδων στην Πράγα τον Μάιο και τον Οκτώβριο του 2019.
Αυτό το έργο που ξεκίνησε τυχαία αλλά κατάφερε να εισβάλει σε κάθε μου κύτταρο με αγάπη και πάθος, τώρα ολοκληρώθηκε και νιώθω την ανάγκη να σας το μεταφέρω μέσα από αυτό το βιβλίο. Πέρασα έξι εβδομάδες σε αυτά τα μέρη που σφύζουν από θάνατο, οδηγώντας με σε ένα βαθύτερο επίπεδο σκέψης. Έζησα μαγικές στιγμές, στιγμές που έχω εκφράσει μέσα από φωτογραφίες, στιγμές που έφεραν στην επιφάνεια σκέψεις ακόμα πιο βαθιές από ό,τι είχα φανταστεί. Ήταν ένα απέραντο ψυχοθεραπευτικό ταξίδι που θα μείνει μέσα μου όσο ζω.
Μια τσέχικη λέξη που έμαθα κατά τη διάρκεια αυτού του έργου, που δεν θα ξεχάσω ποτέ, είναι η RODINA, που σημαίνει οικογένεια. Στο διάστημα που ήμουν στα νεκροταφεία, την έβλεπα χαραγμένη γύρω μου, παντού και ένιωσα βαθιά την παρουσία της οικογένειας σε αυτούς τους σιωπηλούς χώρους. Αυτό είναι και το όνομα του βιβλίου, γιατί έχω καταλήξει να πιστεύω ότι, όταν πρόκειται για θέματα ζωής και θανάτου, η οικογένεια είναι το πιο κοντινό υπάρχει.
Βιογραφικό
Γεννήθηκα το 1979 και εργάζομαι ως επιμελητής στη Ρευματολογία στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Karolinska, στη Στοκχόλμη της Σουηδίας. Μια σειρά γεγονότων το 2010 με οδήγησαν να ανακαλύψω την καλλιτεχνική φωτογραφία και έκτοτε είναι ένα σημαντικό μέρος της ζωής μου.
Είμαι μέλος της διεθνούς φωτογραφικής κολλεκτίβας “Burn My Eye”. Το 2013, βραβεύτηκα με το πρώτο βραβείο στο μεγαλύτερο διαγωνισμό φωτογραφίας δρόμου στην Ασία, το “Invisible Photographer Asia”. Είμαι επίσης ο αποδέκτης του βραβείου Lars Tunbjörk για το 2024, του μεγαλύτερου σουηδικού βραβείου για την καλλιτεχνική φωτογραφία.
Το έργο αυτό για να μπορέσει να τυπωθεί στη μορφή βιβλίου χρειάζεται τη στήριξή σας.