Το Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης διοργανώνει και φέτος, όπως κάθε 2 χρόνια, στο χωριό Λιβάδι (Δήμου Θέρμης του Νομού Θεσσαλονίκης), ένα τετραήμερο εργαστήριο καλλιτεχνών (Πέμπτη 29/6 - Κυριακή 2/7/2023), στο οποίο οι συμμετέχοντες δημιουργούν έργα τέχνης, χρησιμοποιώντας υλικά που συλλέγουν από τη γύρω περιοχή. Σε συνεργασία με την κολεκτίβα αρτίστικα 'Κούκος'.
Με την υποστήριξη του Δήμου Θέρμης, της Τοπικής Κοινότητας Λιβαδίου και του Πολιτιστικού Συλλόγου Λιβαδιωτών
Μόνιμο θέμα: 'Τέχνη και Εφήμερο'
https://www.facebook.com/events/845875406885164
Το Λιβάδι του Εφήμερου VI έρχεται σε λιγότερο από 1 μήνα και οι προετοιμασίες βρίσκονται σε εξέλιξη!
Το πρόγραμμα έχει οριστικοποιηθεί (σχεδόν!).
Από την Πέμπτη 29/6 μέχρι και το Σάββατο 1/7 οι καλλιτέχνες μπορούν -μετά από συνεννόηση- να έρχονται στο χώρο και να δουλεύουν το έργο τους. Θα πρέπει να φέρνουν μαζί τους τα ειδικά υλικά που θα χρησιμοποιήσουν. Θα υπάρχουν διαθέσιμα εργαλεία και αναλώσιμα όπως σύρμα, σχοινί κλπ
Την Παρασκευή 30/6 έχουν συγκεντρωθεί οι περισσότερες δράσεις και εκδηλώσεις για να μπορούν οι επισκέπτες να συμμετέχουν ή να τις παρακολουθήσουν όλες με μια επίσκεψη.
Νωρίς το απόγευμα θα δουλέψουμε όλοι μαζί ένα μεγάλου μεγέθους ομαδικό έργο στο διπλανό δάσος. Σύντομα θα ανακοινωθούν λεπτομέρειες και απαιτούμενα υλικά.
Στη συνέχεια θα γίνει η ανακομιδή των έργων που έγινε η απόκρυψή τους στο χωράφι με πρωτοβουλία της Λέας Καββαδία και της Βασιλικής Αργυροπούλου. Αυτά τα έργα προέρχονται από τη δράση του 'MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών' για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του επιδραστικού καλλιτέχνη Joseph Μπόις και συνδέεται συμβολικά με τη φύτευση 7000 βελανιδιών από τον Μπόις στο Κάσσελ.
Στις 8.30μμ θα προβληθεί στο σχολείο του χωριού, παρουσία των δημιουργών, το ντοκιμαντέρ «Επιστροφή στη γη» της Χρύσας Τζελέπη και του Άκη Κερσανίδη, που έχει σαν πρωταγωνιστή τον κεραμίστα Έκτορα Μαυρίδη. Θα ακολουθήσει συζήτηση.
Στον ίδιο χώρο θα λειτουργεί ημερήσια έκθεση του Βασίλη Καρκατσέλη με τίτλο: "Από το ΕΦΗΜΕΡΟ στο ΜΕΤΑ".
Στις 10μμ θα γίνει στο καφενείο του χωριού γλέντι με ζωντανή μουσική με τον Γιάννη (μπουζούκι/φωνή), τον Κώστα (κιθάρα/φωνή) και τον Αλέξανδρο (λαούτο/ μπαγλαμά).
Το Σάββατο 1/7, 5μμ, θα γίνουν εικαστικά παιχνίδια στη φύση με την συμμετοχή των παιδιών του χωριού. Συντονίζουν οι εικαστικοί/ παιδαγωγοί Ελεάννα Μπάρμπα και Στεφανία Πατρικίου
Στις 9μμ θα γίνει γλέντι στην πλατεία του χωριού με αφορμή τη γιορτή με τις φωτιές για τον Αη Γιάννη του Κλήδονα.
Την Κυριακή 2/7, 12 το μεσημέρι θα γίνει ξενάγηση στα έργα που δημιουργήθηκαν στο χωράφι, παρουσία των καλλιτεχνών.
Στο μεταξύ θα 'τρέχει' mailart (ταχυδρομική τέχνη) με την συμμετοχή καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο.
-Διεθνής Έκθεση Ταχυδρομικής Τέχνης με θέμα: 'Το Εφήμερο στην Τέχνη'
https://www.facebook.com/events/809128027302251
Τα έργα θα παρουσιαστούν την εβδομάδα της Παναγίας (11-16/8) στο σχολείο του χωριού. Στο τέλος Αυγούστου θα μαζευτούμε όλοι μαζί, θα τα αναρτήσουμε στο χωράφι (μαζί με τα υπάρχοντα έργα) και θα τα αφήσουμε να απορροφηθούν από τη φύση.
Φωτογραφία και εφήμερη τέχνη
Από το 2013 -και κάθε δυο χρόνια- καλλιτέχνες από όλη την Ευρώπη φιλοξενούνται στο ορεινό χωριό Λιβάδι (λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Θεσσαλονίκη), όπου και συμμετέχουν σε ένα 5ήμερο συμπόσιο-εργαστήριο αφιερωμένο στην εφήμερη τέχνη. Δημιουργούν το καλλιτεχνικό τους έργο σε ένα ιδιόκτητο, περιφραγμένο χώρο δίπλα στο δάσος, χρησιμοποιώντας κυρίως υλικά που βρίσκουν στη γύρω φύση, καθώς και τα δικά τους υλικά που φέρνουν μαζί τους. Χώμα, πέτρες, νερό, οργανικά, όπως ξύλα ή φύλλα, αλλά και βιομηχανικά προϊόντα, όπως μέταλλα, σύρματα, τσιμέντο, ξύλινες κατασκευές, υφάσματα, φωτογραφίες. Τα έργα αυτά έχουν τον χαρακτήρα του εφήμερου, καθώς σταδιακά απορροφώνται από τη φύση. Η μεταμόρφωση των έργων αποτυπώνεται φωτογραφικά σε όλα τα στάδια και ως άλλα έργα πλέον -ή ως μέρη από τα διασωθέντα τμήματά τους- μπορούν να ενταχθούν στη δημιουργία των καλλιτεχνών των επόμενων διοργανώσεων, χρόνια μετά!
Εφήμερη χαρακτηρίζεται η τέχνη που από την αρχή της σύλληψης και δημιουργίας της δε βάζει ως προτεραιότητα τη διατήρηση σε βάθος χρόνου του έργου τέχνης, κάτι πχ που επιθυμεί ο καλλιτέχνης για ένα εικαστικό του έργο προς πώληση. Ο εφήμερος χαρακτήρας ενός έργου, ιδιαίτερα όταν αυτό εγγράφεται στη φύση και με υλικά του άμεσου περιβάλλοντος, ορίζει μερικώς και τη στάση ζωής του δημιουργού και τον τρόπο άσκησης της τέχνης του, καθώς και κάποια στοιχεία της φόρμας του ίδιου του έργου. Ο καλλιτέχνης μπαίνει σε υπαρξιακό δίλημμα, καθώς πρέπει να ξεπεράσει το ναρκισσισμό του και να αποδεχτεί το γεγονός ότι το έργο του θα απορροφηθεί από τη φύση και δε θα γίνει το όχημα για την 'αθανασία' του.
Η εφήμερη τέχνη αποθανατίζεται από τη φωτογραφία, που δίνει άλλου τύπου ζωή στο εφήμερο έργο, καθώς το κοινωνεί διαχρονικά στο κοινό του και στην ιστορία. Το εφήμερο καλλιτεχνικό έργο δημιουργείται, το βλέπουμε/υπάρχει για κάποιο χρονικό διάστημα, και σύντομα, για διάφορους λόγους, φθείρεται, χάνεται, και αυτό είναι ένα αναπόσπαστο μέρος ενός κύκλου ύπαρξης, που έχει προϋπολογιστεί κατά τη δημιουργία του. Η φωτογραφία είναι ένα κατ' ανάγκην αναπόσπαστο και υπολογίσιμο κατά τη διαδικασία παραγωγής κομμάτι, ένα απαραίτητο συμπληρωματικό μέσο για να αντιληφθούμε τον απόλυτο κύκλο δημιουργίας – φθοράς, είναι το παράπλευρο εργαλείο διάδοσης της εφήμερης τέχνης.
Εξ αιτίας του χαρακτήρα του εφήμερου που χαρακτηρίζει τα έργα τέχνης των καλλιτεχνών του εφήμερου, πχ των Christo και Jeanne- Claude, Julian Beaver και Andy Goldsworthy, η φωτογραφία παίζει έναν καθοριστικό ρόλο στην απαθανάτιση της προσωρινής παρουσίας τους, της όποιας δυναμικής τους, της ομορφιάς ή των προβληματισμών που οι συνθέσεις/ εγκαταστάσεις αποπνέουν.
Όπως είπε ο ίδιος ο Goldsworthy: “...Κάθε έργο αναπτύσσεται, επιζεί, αποσυντίθεται, μέρος ενός κύκλου τον οποίο η φωτογραφία μπορεί και μας δείχνει σε όλη του την έκταση, υπογραμμίζοντας μάλιστα και αναδεικνύοντας τη στιγμή που το έργο έχει τη μεγαλύτερη ζωντάνια...”
Το πόσο σημαντικό και αναγκαίο είναι να βλέπουμε την (αυθεντική) εφήμερη τέχνη για όση ώρα υφίσταται και στον τόπο που δημιουργήθηκε, το καταλαβαίνουμε με το που θα διανοηθούμε πως το έργο δε θα βρίσκεται εκεί και έτσι για πάντα. Μέσω της φωτογραφίας, όλα αυτά τα συντόμου παρουσίας κομμάτια/έργα μπορούν να τεκμηριωθούν και να διανεμηθούν στις επερχόμενες γενεές, όχι μόνον ως ιστορία, αλλά και ερωτηματικό για την αποστολή της τέχνης, τα μέσα της, τα ζητήματα που θέτει και τα ερωτηματικά που, ενδεχομένως, αυτή μπορεί να θέτει στους συγχρόνους και τον εαυτό της.
Θανάσης Ράπτης – Φωτογράφος
Την Κυριακή 12/3/2023, ο Θανάσης Ράπτης ήταν προσκεκλημένος στην διημερίδα που πραγματοποιήθηκε από τον σύλλογο ΣΚΕΤΒΕ στην αίθουσα αμφιθεάτρου του κτιρίου Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού του Δήμου Θεσσαλονίκης, Αγγελάκη 13, και μίλησε στο πλαίσιο της ενότητας: Τέχνη και Φύση.
Θέμα: "Λιβάδι του Εφήμερου: Τέχνη στη φύση με εφήμερα υλικά"