Φωτογράφος: Μπαλάτσας Άγγελος
Οι ομαδικές εκθέσεις φωτογραφίας τις πιο πολλές φορές αποτελούνται από συγκέντρωση ετερόκλητων φωτογραφιών που προέρχονται απλώς από μια ποικιλία φωτογράφων. Τότε μετατρέπονται σε δειγματοληπτική συλλογή, όπου το θέμα λειτουργεί ως πρόσχημα και άλλοθι. Στην περίπτωση όμως του Φωτογραφικού Κύκλου τα θέματα των ομαδικών εκθέσεων είναι πάντοτε η αφορμή που επιτρέπει σε μια ομάδα φωτογράφων που μοιράζονται ορισμένες φωτογραφικές απόψεις να προβάλουν το βαθμό της συγγένειας που τους συνδέει μαζί με την ιδιαίτερη προσωπική πρόταση του καθενός. Και σύμφωνα με αυτή την αντίληψη οργανώθηκαν όλες οι εκθέσεις του Κύκλου που έχω επιμεληθεί.
Φωτογράφος: Γεωργοπούλου Έλενα
Η έκθεση όμως της Μπουγάδας αποτελεί καινοτομία και εξαίρεση. Για πρώτη φορά οι εκθέτες παρουσιάζουν μόνο μία φωτογραφία ο καθένας. Και αυτό αποτελεί παράβαση της αρχής που έχω υιοθετήσει ότι η πρόταση του φωτογράφου μπορεί να υποστηριχτεί μέσα από τον διάλογο των φωτογραφιών του, πράγμα που προϋποθέτει τουλάχιστον από δύο φωτογραφίες του και άνω. Εν προκειμένω η επιλογή της μίας και μόνης φωτογραφίας υποδηλώνει, πρώτον, το τυχαίο -αλλά όχι αδιάφορο- γεγονός ότι σχεδόν όλοι οι φωτογράφοι του Κύκλου έχουν φωτογραφίσει -όχι μια φορά αλλά επανειλημμένα- μπουγάδες και, δεύτερον, ότι η μπουγάδα ως εικόνα είναι κάτι τόσο δυνατό που δεν αφήνει πολλά περιθώρια πρωτοτυπίας. Είναι λοιπόν η πρώτη ομαδική μας έκθεση όπου το θέμα υπερτερεί των φωτογράφων και γι’ αυτό δεν πρέπει ο θεατής να αναζητήσει προτάσεις, αλλά να συλλάβει το θέμα στο σύνολό του με τις παραλλαγές που το υποστηρίζουν.
Η μπουγάδα στην τέχνη έχει χρησιμοποιηθεί πολύ συχνά με τον αυτονόητο συμβολισμό που τη συνοδεύει μέσα από την τάξη και την καθαριότητα που εκφράζει. Μια μπουγάδα συμβολίζει όχι ένα σπίτι αλλά ένα σπιτικό. Για όσους από εμάς αγαπούμε και τον κινηματογράφο είναι με έμφαση χαραγμένες στο μυαλό μας οι εικόνες του Dreyer στον Λόγο, όπου τα ρούχα ανεμίζουν κρεμασμένα στο σύρμα όσο ζει η μητέρα και όταν αυτά εξαφανίζονται, αφήνοντας το σύρμα αδειανό, γίνεται ακόμα πιο οδυνηρά συνειδητή η απουσία της. Το ίδιο και σε πολλές ταινίες του Ozu, όταν ένα ενδιάμεσο πλάνο μπουγάδας προειδοποιεί τον θεατή ότι επιστρέψαμε στο σπίτι.
Φωτογράφος: Πιστολά Λίζη
Ειδικά για μας που ζούμε σε μια ηλιόλουστη μεσογειακή χώρα, τα κρεμασμένα ρούχα που λάμπουν στον ήλιο δίνουν την αίσθηση ότι όλα βαίνουν καλώς και ότι δεν έχουμε να φοβόμαστε τίποτα. Αντίθετα, όταν τα σχοινιά της μπουγάδας είναι άδεια, η εικόνα μάς γεννά την αίσθηση ότι ίσως υπάρχει κάποια απειλή.
Γι’ αυτό και δεν υιοθέτησα μερικές δελεαστικές προτάσεις φίλων, όπως να εκτεθούν οι φωτογραφίες κρεμασμένες σε μανταλάκια ή να τεθεί η έκθεση υπό τη χορηγική υποστήριξη μιας εταιρείας απορρυπαντικών. Ιδέες σαν και αυτές είναι επικοινωνιακά πολύτιμες και αποδοτικές, αλλά φοβάμαι ότι οδηγούν σε διαφορετική ανάγνωση της έκθεσης. Μια και ο Κύκλος ελπίζει πάντα να ωθεί το κοινό των εκθέσεων του σε μια βαθύτερη κατανόηση της καλλιτεχνικής πλευράς της απλής και αφηρημένης φωτογραφίας, ιδού μια καλή αφορμή να υπογραμμιστεί ότι αν είχαμε υιοθετήσει μια από τις παραπάνω προτάσεις, θα ερωτοτροπούσαμε με το καλλιτεχνικό/διαφημιστικό concept, ενώ με την απλή παράθεση τους προσπαθούμε να πλησιάσουμε την ταπεινότητα ενός στίχου μέσω της εικόνας που απλώς δείχνει κρεμασμένα ρούχα, αλλά μπορεί να παραπέμπει σε τόσα πολλά.
Πλάτων Ριβέλλης
Επιμελητής της έκθεσης και
Πρόεδρος του Φωτογραφικού Κύκλου
Φωτογράφοι που συμμετέχουν στην έκθεση:
Αγγιστριώτη Νατάσα, Αγγιστριώτη Νατάσα, Αθανασοπούλου Δήμητρα, Αμοργιανού Μαρίτα, Ανδριώτης Παναγιώτης, Αντωνίου Περικλής, Αντωνίου Χριστίνα, Ανυφαντάκη Ελένη, Βασινιώτης Φώτης, Βλαβιανός Μιχάλης, Βούκλιζας Βασίλης, Βρεττάκος Αλέξανδρος, Γεωργακόπουλος Δημήτρης, Γεωργοπούλου Έλενα, Γεωργοπούλου Ιωάννα, Γιαρμενίτης Σπύρος, Γκέντσου Βάλια, Γουζούαση Νίκη, Δημοπούλου Μαρία, Δουλγερίδης Αντώνης, Δρακοπούλου Νότα, Ζαβέρδας Βασίλης, Ζαννή Λία, Ζαχαρίου Μαρία, Ζουμπούλη Γιούλη, Θεοφανίδης Αλέκος, Ιακωβίδου Αλέκα, Ιωάννου Ελένη, Καββαδίας Γιώργος, Κακαβά Μάχη, Καμίλλη Έλενα, Καντζαβέλου Δανάη, Καραϊσκος Κώστας, Καραμαγκιώλη Νανά, Καραμολέγκος Κώστας, Καρόκη Αθηνά, Καρπούζης Δημήτρης, Κατραμάδου Μυρτώ, Καυταντζόγλου Κατερίνα, Κελλάρη Στέλλα, Κολιός Αντώνης, Κορινθίου Ειρήνη, Κοροβέσης Νίκος, Κοτζαμπάσης Πέτρος, Κουμπάνη Βασιλική, Κούρκαφας Παύλος, Κουρλαμπά Κλεοπάτρα, Κουρμπανά Χαρά, Κοψαχείλης Χρήστος, Κωνσταντάκης Μάνο, Κώτση Νίκη, Λαβαζού Δώρα, Λαζάρου Σπύρος, Λαμπροπούλου Εύα, Λαχανά Ειρήνη, Λεβεντόπουλος Αλέξανδρος Λεμονής Γιάννης, Λερούνης Θεόδωρος, Λιακουνάκου Αλεξία, Μαθιουδάκης Γιάννης, Μανδηλαράς Νικηφόρος, Μάρα Ανθή, Μαργαρίτης Σίμος, Μαρκολέφας Παναγιώτης, Μαυρογόνατος Γιώργος, Μαυρομάτη Τατιάνα, Μιχαλάς Χάρης, Μίχας Άγγελος, Μπαγδατλή Τασούλα, Μπαλάτσας Άγγελος, Μπανούτα Μαρία, Μπαριτάκης Γιάννης, Μπέκος Δημήτρης, Μπελεσάκου Χριστίνα, Μπενίση Μάνια, Μπίρης Τάσος, Μπιτζάνης Κωστής, Μπογιατζή Κική, Νόκας Ηλίας, Νταγιούκλας Σταύρος, Ντόνου Έντα, Νταγιούκλας Σταύρος, Ντόνου Έντα, Παλαβούρα Μαρία, Παναγιώτη Ειρήνη, Παπαγούνα Έλενα, Παπαδάκης Στέργιος, Παπαδάκου Βάνια, Παπαδάτου Αθηνά, Παπακωνσταντίνου Τάσος, Παπαναστασίου Τέτυ, Παπανικολάου Μάρω, Παπουτσή Κατερίνα, Παραδεισόπουλος Ανδρέας, Πατρικίου Μελίνα, Παττακού Κατερίνα, Πιλάτη Δέσποινα, Πιστολά Λίζη, Πολιτόπουλος Μιχάλης, Πολυτάρχου Σπύρος, Πρινιανάκης Μανόλης, Ριβέλλης Πλάτων, Ροδοπούλου Τούλα, Ροζάκης Πάνος, Σαντιξή Κλεάνθη, Σερέτης Κώστας, Σιώμου Αναστασία, Σκοπελίτη Χρύσα, Σοροβού Χριστίνα, Σχίζα Ρούλα, Σχοινάς Ανδρέας, Σωτηροπούλου Αμαλία, Τζάφη Αγγελική, Τσακυρίδου Φανή, Τσέπας Γεράσιμος, Τσίτου Πόπη, Φελούκας Παναγιώτης, Φωτούχου Αγγελική, Χατζηνικολάου Μάκης, Χατζοπούλου Καλλιόπη, Χριστοφίδη Μαίρη