«Τόσο γρήγορα με ξεχάσατε;» γράφει με αγωνία ο εκτοπισμένος Αντώνης στους «αγαπητούς του γονείς».
Είναι δύσκολο πράμα η μνήμη. Ακόμη δυσκολότερη η διατήρηση της. Χρειάζεται σεβασμό, επιμονή, επανάληψη, μέθοδο και πάνω απ’ όλα έναν καλό λόγο για να αναζητήσεις, να συγκινηθείς, να απογοητευθείς και, ενδεχομένως, να καταλάβεις.
Δεν δίνεται συχνά η ευκαιρία να μετασχηματίσεις μία οικογενειακή ιστορία, με όλο τον θαυμασμό και τον πόνο που εμπεριέχει, όχι απλώς σε ένα μεμονωμένο εικαστικό αποτέλεσμα, αλλά σε μία εικαστική διαδρομή.
Αφορμώμενος από την ιστορία του πατέρα μου Στέλιου, από τα δελτάρια που έστελνε στην οικογένειά μας από τους τόπους της εκτόπισης και από τις φωτογραφίες που εμφάνιζε με περισσή δημιουργικότητα, χρησιμοποιώντας τη φωτογραφική του μηχανή ως μεγεθυντήρα, εκμεταλλευόμενος πότε το φως της ημέρας και πότε τη συννεφιά (δεν υπήρχε ηλεκτρισμός στους τόπους εκτόπισης), συμπληρώνω φέτος είκοσι χρόνια από τότε που άρχισα να επισκέπτομαι τους «δικούς μου» τόπους εκτόπισης.
Θάλασσα και πάλη, προσπαθώντας να διαχωρίσω το προσωπικό βίωμα από τον τόπο και την ιστορία, προσπαθώντας να εμποτίσω τον τόπο και την ιστορία με το προσωπικό βίωμα.
Αλλεπάλληλες επισκέψεις στη Γυάρο, στη Μακρόνησο, στην Ικαριά, εκθέσεις για το Αιγαίο των μαρτυρίων, αναζήτηση ονομάτων και προσωπικών μαρτυριών και, φυσικά, η μυρωδιά του χαρτιού από δελτάρια και φωτογραφίες που φυλάχθηκαν επιμελώς σε τενεκεδένια κουτιά ή απλώς πετάχτηκαν, για να βρεθούν ξανά σε ένα παλαιοπωλείο ή σε ένα αρχείο που αναζητεί ένα όνομα.
«Αλλιώς κοιτιέται η θάλασσα από το παράθυρο / αλλιώς πίσω απ’ το συρματόπλεγμα», γράφει ο Γιάννης Ρίτσος το 1949. «Η Μακρόνησος είναι προπαντός ένα μεγάλο εκπαιδευτήριο και γυρεύει να στηριχθεί στον ορθό λόγο», ο αντίλογος.
Με τους νόμους και τις εισηγητικές εκθέσεις τους να συμπληρώνουν αυτό το σύμπαν από τους «δικούς μου» τόπους εκτόπισης.
Ώσπου τα γράμματα και οι φωτογραφίες ανασχηματίζονται, γίνονται πανιά που φουσκώνουν πάνω σε φλούδες δένδρων, προσπαθώντας να ξεπεράσουν τις προκαταλήψεις, τις παρεξηγήσεις, τη λογοκρισία, τον πόνο. Ένας μικρός στόλος που αποτυπώνεται φωτογραφικά, καθώς προσπαθεί να ανοίξει τα πανιά του, για να μεταβιβάσει μηνύματα στους «αντίπερα». Τα δικά μου ίχνη εκτόπισης.
Μανόλης Κασιμάτης/ φωτογραφίζοντας, μέλος ΕΕΤΕ
«Ίχνη Εκτόπισης», έκθεση του Μανόλη Κασιμάτη.
Διάρκεια: από 21 Ιανουαρίου έως 23 Φεβρουαρίου 2018
Ημέρες και ώρες λειτουργίας: κάθε Τρίτη, Παρασκευή, Κυριακή από τις 6.30 ως τις 9.30 μ.μ.
Χώρος: ΥπΟψΗ – χώρος για τη φωτογραφία – www.ypopsi.satoglou.gr
Διεύθυνση: Θουκυδίδου 10, Περιστέρι (πλησίον του σταθμού μετρό «Περιστέρι»)
Είσοδος ελεύθερη
Πληροφορίες: Για την έκθεση: 6974829354 (Μ. Κασιμάτης)
Λίγα λόγια για τον Μανόλη Κασιμάτη
Ο Μανώλης Κασιμάτης γεννήθηκε στην Αθήνα. Μέλος του Εικαστικού Επιμελητηρίου Ελλάδας. Σπούδασε Γραφικές Τέχνες, ηλεκτρονική τυπογραφία, φωτογραφία. Παρακολούθησε εξιδεικευμένα σεμινάρια βίντεο, ιστορία Μ.Μ.Ε., ιστορία τέχνης και ιστορία κινηματογράφου. Ήταν εκδότης του φωτογραφικού περιοδικού ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΟΝΤΑΣ. Μέλος του Φοίβου, του ΟΣΔΕΕΤΕ και του ΟΣΔΕΛ.
Ιδρυτικό μέλος της πολιτιστικής εταιρείας ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΟΝΤΑΣ και της πειραματικής φωτογραφικής ομάδας PROVA D`ARTE
Διετέλεσε αρθρογράφος-συνεργάτης του περιοδικού ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΙΔΩΛΟ και αρθρογράφος στα περιοδικά Αντιλήψεις, Φωτογράφος.
Φωτογραφίες του διακρίθηκαν σε διαγωνισμούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό, και έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα περιοδικά, καταλόγους-λευκώματα και σε φωτογραφικές σελίδες στο διαδίκτυο. Έχει κάνει 6 ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Οργάνωσε και επιμελείται με φωτογραφικές εκθέσεις και άρθρα το φωτογραφικό δημιουργικό έργο του πατέρα του ΣΤΕΛΙΟΥ, φωτορεπόρτερ.
Επιμελείται εκθέσεις φωτογραφικών ντοκουμέντων από τις φυλακές και εξορίες της περιόδου 1943-74 και ταυτόχρονα μελετάει την ιστορική αξία και δυναμική της φωτογραφίας ντοκουμέντου τη σκληρή αυτή περίοδο. Ερευνά και καταγράφει τους απανταχού λησμονημένους Έλληνες φωτογράφους και τυπογράφους. Συμμετέχει με εισηγήσεις σε συνέδρια και ημερίδες, πραγματοποιεί ομιλίες-παρουσιάσεις και δημοσιεύει άρθρα-μελέτες για την φωτογραφία, την ιστορία και την πειραματική τέχνη.