Τη δεκαετία του 1950, ο φωτογράφος Lennart Nilsson ανέλαβε ένα πρότζεκτ με στόχο να απεικονίσει τα πρώτα στάδια της ζωής ενός ανθρώπου. Στα πλαίσια αυτού του πρότζεκτ, φωτογράφισε και ένα έμβρυο 18 εβδομάδων, το οποίο αφενός προκάλεσε το ενδιαφέρον του κοινού και αφετέρου πυροδότησε μια διαμάχη που εξακολουθεί να υπάρχει μέχρι σήμερα. 

Ειδικότερα, τον Απρίλιο του 1965, το περιοδικό Life φιλοξένησε στο εξώφυλλό του μια φωτογραφία αυτού του πρότζεκτ, που είχε τίτλο «Foetus 18 Weeks». H επιτυχία που γνώρισε το συγκεκριμένο τεύχος ήταν τόσο μεγάλη που αποτέλεσε τελικά το πιο ευπώλητο τεύχος στην ιστορία του περιοδικού. Η εικόνα αυτή απεικόνιζε ένα έμβρυο μέσα στον αμνιακό του σάκο με τον ομφάλιο λώρο να ξετυλίγεται από τον πλακούντα. 

Το αγέννητο παιδί, που φαίνεται σαν να αιωρείται σε ένα διαστημικό σκηνικό, μοιάζει αρκετά ευάλωτο και γαλήνιο. Τα μάτια του είναι μικροσκοπικά και ερμητικά κλειστά, ενώ τα χέρια του είναι γροθιές και βρίσκονται στενά δεμένα πάνω στο στήθος του. 

Ο λόγος που η παραπάνω φωτογραφία έχει χαρακτηριστεί ως μία από τις πλέον κορυφαίες του 20ου αιώνα οφείλεται στο ότι αναφέρεται σε ένα οικουμενικό θέμα, τη γέννηση ενός παιδιού. Επίσης, τόσο από τεχνικής άποψης όσο και από πλευράς  συγκινησιακού φορτίου, η φωτογραφία αυτή είναι εξαιρετικά εντυπωσιακή. Παράλληλα, ένας ακόμη λόγος που καθιστά αυτήν την εικόνα σημαντική είναι επειδή σταδιακά βρέθηκε στο επίκεντρο του κινήματος κατά των αμβλώσεων. 

Λίγα χρόνια αργότερα, ο Nilsson εξήγησε στους συντάκτες του περιοδικού Life ότι η ιδέα του να απεικονίσει την εξέλιξη της ανθρώπινης ύπαρξης από τα πρώτα κιόλας στάδια προέκυψε, όταν επισκέφτηκε την Νέα Υόρκη το 1954. Βέβαια, αξίζει να αναφερθεί ότι η καταγραφή της εξέλιξης ενός αγέννητου παιδιού μέχρι και τη δεκαετία του '70 δεν ήταν καθόλου συνηθισμένη ενέργεια, ενώ έως και σήμερα η ανάλυση αυτών των φωτογραφιών είναι αρκετά χαμηλή. 

Γι' αυτήν την εμβληματική λήψη, ο Nilsson τοποθέτησε μια ενδομήτρια κάμερα στο εσωτερικό της μήτρας της εγκύου. Εκτός αυτού, ο φωτογράφος συνεργάστηκε στενά και με τον γυναικολόγο Axel Ingelman-Sundberg, επικεφαλής της γυναικολογικής κλινικής Sabbatsberg της Στοκχόλμης, καθώς την επταετία 1958-1965 χρειάστηκε να βγάλει εκατοντάδες λήψεις. 

Όμως, με την πάροδο των ετών, κι ενώ το κίνημα για την απελευθέρωση των γυναικών συνέχιζε να εξαπλώνεται, αλλά και η συζήτηση γύρω από τα αναπαραγωγικά δικαιώματά τους εξακολουθούσε να διευρύνεται, οι φωτογραφίες του Nilsson απέκτησαν έναν έντονο πολιτικό χαρακτήρα, ιδίως τη δεκαετία του '70 στις Η.Π.Α. Ωστόσο, δεδομένου ότι ο ίδιος δούλευε στη Σουηδία, δεν ήξερε τις έντονες αντιδράσεις που είχαν προκληθεί στο εξωτερικό χάρη στις εικόνες του. Το διαπίστωσε, όμως, τη δεκαετία του '80 κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στο Λονδίνο, όταν και είδε για πρώτη φορά τις εικόνες του σε μια διαμαρτυρία κατά των αμβλώσεων. Το γεγονός αυτό ήταν αρκετό για να καταλάβει με ποιον τρόπο είχε χρησιμοποιηθεί το έργο του. 

 Τέλος, ο Nilsson έφυγε από τη ζωή το 2017 σε ηλικία 94 ετών αφήνοντας πίσω του μια εκπληκτική σειρά ασπρόμαυρων φωτογραφιών, οι οποίες σήμερα κοσμούν τις αίθουσες μουσείων και γκαλερί σε διάφορα μέρη του κόσμου.

«Ο Nilsson θέλησε να κάνει το αόρατο ορατό - και να μας δείξει το «αστρονομικό» ταξίδι που όλοι μας κάνουμε, αυτό δηλαδή που ενώνει όλους τους ανθρώπους. Θέλησε να μας δώσει την ευκαιρία να κοιτάξουμε μέσα μας και να ανακαλύψουμε εικόνες που μας ορίζουν ως ανθρώπινο γένος», καταλήγει ο Jan Stene, επικεφαλής της γκαλερί Stene Project της Στοκχόλμης. 

Πηγές:

  • www.lennartnilsson.com/en/a-life-of-stories/the-drama-of-life-before-birth/
  • www.theguardian.com
  • www.lifo.gr
  • www.time.com

Πρόσφατα Άρθρα

Εκθέσεις Φωτογραφίας (17 Ιουλ 2025)

Στην έκθεση φωτογραφίας «Η ανάσα του Πήλιου Τοπίου» του γνωστού και πολυβραβευμένου φωτογράφου Γεώργιου Λεονταρά, η οποία έχει στηθεί στον όμορφο χώρο της Estias Pelion θα διαρκέσει ως τις 30/9,...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (17 Ιουλ 2025)

Η ατομική έκθεση της φωτογράφου Ελένης Ονάσογλου αποκαλύπτει τις κρυφές γωνιές της μνήμης και τις σκοτεινές σκιές του χρόνου. Μέσα από ασπρόμαυρες φωτογραφίες, ο θεατής καλείται να ανασυνθέσει ένα...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (16 Ιουλ 2025)

Η Έκθεση Φωτογραφίας "Καζάνια" του Βασίλη Μποντοσόγλου θα φιλοξενηθεί στο Aegean Center for Fine Arts της Παροικιάς στην Πάρο από τις 25 έως και τις 29 Ιουλίου. Η έκθεση τιμά την...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (16 Ιουλ 2025)

Στο Πωγώνι ταξιδεύει η έκθεση φωτογραφίας «Ακολουθώντας τα κοπάδια: Μια ιστορία συμβίωσης του Κουκάλογου και της παραδοσιακής κτηνοτροφίας στην Πίνδο» που διοργανώνουν το Οικομουσείο Ζαγορίου και η...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (12 Ιουλ 2025)

Οι ομάδες φωτογραφίας του Δήμου Γλυφάδας, διοργανώνουν την ετήσια έκθεση φωτογραφίας για την σεζόν 2024-2025.  Τα τμήματα αρχάριων και προχωρημένων θα παρουσιάσουν φωτογραφίες με τα θέματα...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (09 Ιουλ 2025)

Εγκαίνια της ομαδικής έκθεσης φωτογραφίας της Φωτογραφικής ομάδας Κατερίνης – μουσική εκδήλωση με τους Γιάννη Αναγνωστόπουλο και Βάιο Παλέγκα. Η Φωτογραφία συναντά τη Μουσική στο Βυζαντινό κάστρο...

News (07 Ιουλ 2025)

Στο πλαίσιο των Photometria Awards 2025 με κριτή τον φωτογράφο του πρακτορείου Magnum Alec Soth, πραγματοποιήθηκε ανοιχτό κάλεσμα προς φωτογράφους από όλο τον κόσμο για να καταθέσουν την οπτική τους...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (03 Ιουλ 2025)

«Θραύσματα - Fragments» είναι ο τίτλος της έκθεσης φωτογραφίας και video art της Μαρίας Μπουρμπού, σε επιμέλεια Χαράς - Ελένης Μητσοτάκη, η οποία θα φιλοξενηθεί από τις 19 έως τις 31 Ιουλίου 2025...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (27 Ιουν 2025)

 Η φωτογραφική ματιά της Ειρήνης Παπαχρήστου ζωντανεύει μέσα από την προσωπική της έκθεση «Αντικατοπτρισμοί ζωής/Reflections on life», η οποία εγκαινιάζεται στις 2 Ιουλίου 2025 στο Garage Bar....

Εκθέσεις Φωτογραφίας (26 Ιουν 2025)

Ο Σύλλογος Εικαστικών Καλλιτεχνών Πιερίας ανακοινώνει την παράταση της έκθεσης φωτογραφίας “Joyful Moments” έως και την Κυριακή 29 Ιουνίου, στην Αστική Σχολή Κατερίνης. Η...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (24 Ιουν 2025)

Η φωτογραφική ομάδα Αμπάριζα πραγματοποιεί έκθεση φωτογραφίας από 27.06 έως και 30.06.2025. Φωτογραφίζω για να επικοινωνήσω αυτό που με κινητοποιεί, να αισθανθώ αυτό το βλέμμα, αυτή την...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (16 Ιουν 2025)

 «Ο κόσμος γύρω μας κυριολεκτικά κατακλύζεται από ανακλώμενες επιφάνειες. Υδάτινοι όγκοι, καθρέφτες, υγρά, γυαλιστερές επιφάνειες, νερά της βροχής, γιαλιά, βρεγμένα πατώματα, βιτρίνες, είναι...