-Ξεχάστε τον εαυτό σας, και στρέψτε το ενδιαφέρον και την προσοχή σας στον εξωτερικό κόσμο. Η βάση της καλής φωτογραφίας για μένα είναι η περιέργεια και αγάπη για τον εξωτερικό κόσμο, έμψυχο και άψυχο.
Είναι αλήθεια πως μικρός κυκλοφορούσες με μια κόντακ χωρίς φιλμ και παρίστανες τον φωτογράφο; Σε ποια ηλικία γινότανε αυτό και πώς σου γεννήθηκε αυτή η επιθυμία;
Ναι, είναι γεγονός. Θα πρέπει να ήμουν γύρω στα δέκα-έντεκα. Θυμάμαι να γυρνάω από δωμάτιο σε δωμάτιο στο σπίτι, αλλά και έξω σε ένα κήπο που είχαμε και στο δρόμο, και να τραβάω φωτογραφίες, ακολουθώντας όλη τη διαδικασία αλλά χωρίς φιλμ. Δεν ξέρω πώς μου γεννήθηκε αυτή η επιθυμία, κανένας από το οικογενειακό μου περιβάλλον δεν είχε ενασχόληση με τη φωτογραφία ώστε να με ωθήσει ή να με ενθαρρύνει. Ήταν μια δική μου ενστικτώδης ψυχική ανάγκη. Εκ των υστέρων, υποψιάζομαι ότι η ρίζα της ανάγκης αυτής ήταν (και είναι) διττή: από τη μία ο τρόμος που μου προκαλεί η πάροδος του χρόνου, οι στιγμές που χάνονται, και από την άλλη ο ενθουσιασμός που μου προκαλεί η ομορφιά του κόσμου, της οπτικής πραγματικότητας. Αλλά σε εκείνη την ηλικία φυσικά η ανάγκη να επεξεργαστώ αυτά τα συναισθήματα (που προφανώς δεν ήταν συνειδητά) ήταν κάτι που προέκυψε αυθόρμητα, χωρίς νοητική διαμεσολάβηση.
Μιας και έχεις στις αποσκευές σου και σπουδές πανω στη φιλοσοφία, ίσως θα μπορούσες να απαντήσεις και στο φιλοσοφικό ερώτημα γιατί φωτογραφίζουμε.
Δεν είμαι σίγουρος ότι το ερώτημα είναι φιλοσοφικό, με την έννοια ότι δεν νομίζω ότι έχει μία ενιαία απάντηση με καθολική ισχύ. Ο κάθε άνθρωπος φωτογραφίζει για τους δικούς του λόγους. Παραπάνω εξέφρασα μια υπόθεση για τους βαθύτερους λόγους που ίσως ώθησαν εμένα στη φωτογραφία, και ίσως αυτοί οι λόγοι να έχουν και ευρύτερη εφαρμογή. Νομίζω ότι το άγχος και η θλίψη (κατά τη γνώμη μου κατά βάθος τρόμος) που μας προξενεί η πάροδος του χρόνου είναι μια από τις θεμελειώδεις πηγές της φωτογραφικής ανάγκης, ατομικά και συλλογικά. Αλλά από κει και πέρα, πιθανότατα άλλοι φωτογράφοι εξυπηρετούν εντελώς διαφορετικές ψυχικές ανάγκες τους φωτογραφίζοντας, οπότε θα προτιμούσα να αποφύγω τις γενικεύσεις.
Τι σημαίνει για εσένα φωτογραφία;
Για μένα προσωπικά η φωτογραφία, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, έδωσε στη ζωή μου νόημα. Φωτογραφία σημαίνει μια ανεξάντλητη πηγή χαράς και έκπληξης.
Ποιο είναι το στοιχείο που σε γοητεύει στoυς δρόμους των πόλεων;
Με γοητεύει και με συναρπάζει το στοιχείο της τυχαιότητας, το γεγονός ότι η φωτογραφία δρόμου ουσιαστικά εδράζεται στην τυχαία και στιγμιαία διασταύρωση της ζωής του φωτογράφου με τις ζωές συνανθώπων του που είναι και θα παραμείνουν άγνωστοι, αλλά καθίστανται και κατά κάποιο τρόπο οικείοι μέσω της φωτογραφικής διαδικασίας. Για μένα η φωτογραφία είναι, με μία έννοια, ο τρόπος με τον οποίο οικειοποιούμαι ψυχικά το περιβάλλον μου. Ιδιαίτερα με ενδιαφέρει και με συγκινεί η αποτύπωση των συχνά απειροελάχιστων εξωτερικών εκφράσεων του εσωτερικού κόσμου των ανθρώπων, τα φευγαλέα βλέμματα και χειρονομίες μέσω των οποίων η εσωτερικότητα και η υποκειμενικότητα αναδεικνύονται ακόμη και εν τω μέσω του πλέον χαοτικού δημόσιου χώρου. Το άλλο, συναφές, στοιχείο που με γοητεύει στο δρόμο είναι η ανάδειξη της οπτικής ποίησης της (υποτίθεται) πεζής καθημερινότητας. Είναι αρκετά εύκολο να βγάλει κανείς εντυπωσιακές (και ενίοτε και καλές) φωτογραφίες σε ένα εξωτικό περιβάλλον για παράδειγμα, δηλαδή όταν το θέμα καθαυτό είναι εντυπωσιακό. Αλλά στο δρόμο της πόλης η φωτογραφία πρέπει να στηριχτεί καθαρά στις δικές της δυνάμεις, στην ανάδειξη της ποίησης και της μαγείας που ενυπάρχουν στην καθημερινότητα, αλλά τόσο συχνά λανθάνουν της προσοχής μας. Η φωτογραφία δρόμου είναι ποίηση των μικρών στιγμών.
Πώς ειναι τα πράγματα στην Αμερική, η Νεά Υόρκη εξακολουθεί να είναι "η πόλη σαν ποίηση";
Πολιτικά φυσικά τα πράγματα δεν πηγαίνουν καθόλου καλά όπως ξέρετε, και αυτή είναι μόνο η αρχή, ακόμη δεν είδαμε τίποτε. Οπότε η καλλιτεχνική δημιουργία γίνεται ακόμη πιό επιτακτική, ως οδός διαφυγής αλλά ενίοτε και κριτικής και διαμαρτυρίας. Όσο για τη Νέα Υόρκη, είναι πράγματι μια πόλη με ανεξάντλητο ενδιαφέρον για ένα φωτογράφο δρόμου. Αλλά πιστεύω πως κάθε πόλη είναι σαν ποίηση, όχι μόνο η Νέα Υόρκη. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο μάθημα που αποκόμισα από την ενασχόληση με τη φωτογραφία δρόμου – όλα γύρω μας (ειδικά στο περιβάλλον μιας πόλης) έχουν ενδιαφέρον και ενέχουν μια ποιητική διάσταση, αρκεί να κρατάμε τα μάτια μας ανοιχτά.
Τι μήνυμα στέλνεις στα νεά παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με τη φωτογραφία αλλά και στους μεγαλύτερους που επιμένουν αψηφώντας την οικονομική κρίση;
΄Οσον αφορά την ενασχόληση με τη φωτογραφία αυτές τις δύσκολες μέρες της κρίσης, το καλό με τη φωτογραφία είναι ότι μια ελάχιστη αρχική επένδυση μπορεί να προσφέρει στον οποιονδήποτε άπειρες ώρες δωρεάν ψυχαγωγίας. Ειδικά στις μέρες μας με την ψηφιακή, και με την τρομερά ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, δεν χρειάζεται τίποτε άλλο από ένα κινητό ή μια φτηνή ψηφιακή μηχανή για να αρχίσει κανείς να φωτογραφίζει. Και πάντα επιμένω ότι δεν κάνει ο εξοπλισμός τον φωτογράφο: το βασικό είναι η ματιά - αν υπάρχει αυτή μπορεί κανείς να βγάλει καταπληκτικές φωτογραφίες και με την πιό υποτυπώδη μηχανή. Και το αντίθετο: αν λείπει το μάτι, και η ακριβότερη μηχανή δεν μπορεί να το υποκαταστήσει.
Όσον αφορά ένα γενικότερο μήνυμα προς όσους ασχολούνται ή ελπίζουν να ασχοληθούν με τη φωτογραφία, θα πρότεινα το εξής πολύ απλό: ξεχάστε τον εαυτό σας, και στρέψτε το ενδιαφέρον και την προσοχή σας στον εξωτερικό κόσμο. Η βάση της καλής φωτογραφίας για μένα είναι η περιέργεια και αγάπη για τον εξωτερικό κόσμο, έμψυχο και άψυχο.
Ο Δημήτρης Μέλλος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε φιλοσοφία και ψυχολογία, και την τελευταία δεκαετία ζει στη Νέα Υόρκη όπου εργάζεται ως ψυχολόγος ενώ παράλληλα φωτογραφίζει. Η δουλειά του έχει εκτεθεί στην Αθήνα, τα Ιωάννινα, το Λονδίνο, το Βερολίνο, τη Βαρκελώνη, το Σαν Φρανσίσκο, τη Νέα Υόρκη, και αλλού, και έχει αποσπάσει πολλές διακρίσεις και διεθνή βραβεία, μεταξύ των οποίων και τα παρακάτω:
2011: Fotovisura Grant, Finalist
2011: Magnum Expression Award, Finalist
2012: Fotoweek DC Fotobook competition, 1st place (Fine Art, E-Book)
2013: Renaissance Photography Prize, Finalist
2014: Renaissance Photography Prize, Finalist
2015: Palm Springs Photo Festival slideshow contest, Winner
2016: San Francisco Street Photography Festival, Finalist
2016: Magnum Photography Awards, Juror’s Pick
2016: Lensculture Street Photography Awards, Finalist
www.instagram.com/dimitrimellos
The New York Times: “An Expat’s Eye on Greece.” November 30, 2015 (http://lens.blogs.nytimes.com/2015/11/30/an-expats-eye-on-greece/)
The New York Times: “Finding the moments New Yorkers Ignore.” March 29, 2012. (http://lens.blogs.nytimes.com/2012/03/29/finding-the-moments-new-yorkers-ignore/?_r=0)
Lensculture: “I speak of the city: Interview with Dimitri Mellos.” August 5, 2016. (https://www.lensculture.com/articles/dimitri-mellos-i-speak-of-the-city)
CDS Porch: “Interview with photographer Dimitri Mellos.” January 3, 2013. (http://www.cdsporch.org/archives/16411)
https://www.ifocus.gr/magazine/fotografika-portfolios-synenteykseis/794-focus-ston-dimitri-mello-794#sigProId2d32f2729c