Τα μέλη της φωτογραφικής ομάδας FOKAL ταξίδεψαν τον Σεπτέμβριο του 2015, στην αντίπερα όχθη του Αιγαίου και σε διάρκεια 11 ημερών διένυσαν 3.000 χιλιόμετρα από την Κωνσταντινούπολη μέχρι τη Σμύρνη, μέσω Καππαδοκίας. O φωτογράφος Γιώργος Ασημακόπουλος, μας διηγείται πως έζησε αυτό το οδοιπορικό.
Τα μέλη της φωτογραφικής ομάδας FOKAL ταξίδεψαν τον Σεπτέμβριο του 2015, στην αντίπερα όχθη του Αιγαίου και σε διάρκεια 11 ημερών διένυσαν 3.000 χιλιόμετρα από την Κωνσταντινούπολη μέχρι τη Σμύρνη, μέσω Καππαδοκίας.
Ενόψει της επικείμενης έκθεσης φωτογραφίας της ομάδας, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης από τις 8 Απριλίου έως τις 24, ο Γιώργος Ασημακόπουλος, καθηγητής φωτογραφίας και ιδρυτικό μέλος της ομάδας, μας διηγείται πως έζησε αυτό το οδοιπορικό.
_________________________________________________________________
Common Routes: Ένα φωτογραφικό οδοιπορικό στην Τουρκία.
Σε όσα φωτογραφικά οδοιπορικά και αν έχω συμμετάσχει... το κάθε ταξίδι είναι πάντα ξεχωριστό, μοναδικό. Οι συγκινήσεις από μια τέτοια εμπειρία είναι πολλές ιδιαίτερα όταν αυτό γίνεται με ανθρώπους που επικοινωνείς, νιώθεις την ουσία της ομάδας και του συνοδοιπόρου αλλά και μοιράζεσαι το ίδιο πάθος... τη φωτογραφία!
Αυτά συνέβησαν στο πρώτο οδοιπορικό της Fokal στην Τουρκία και που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την Green Project.
Ο σχεδιασμός του οδοιπορικού περιλάμβανε περίπου 3.000 οδικά χιλιόμετρα, άπειρες ώρες πεζοπορίας και βασικούς σταθμούς του ταξιδιού μας την Κωνσταντινούπολη, την ευρύτερη περιοχή της Καππαδοκίας με τα γραφικά χωριά, το Παμούκκαλε και τέλος τη Σμύρνη. Στόχος μας να φωτογραφίσουμε τον άνθρωπο στο "φυσικό του περιβάλλον" αλλά κυρίως ο κάθε φωτογράφος να αποτυπώσει την προσωπική του διαδρομή και βίωμα με αφορμή το εξωτερικό ερέθισμα.
Πρώτη ημέρα στην Κωνσταντινούπολη και η όρεξη για φωτογραφία περισσεύει! Τρώμε στο πόδι πρωινό κι από νωρίς το πρωί ξεχυνόμαστε στις γειτονιές γύρω από την Taksim. O Κώστας έχει κάνει καλή προεργασία γι' αυτές τις πρώτες ημέρες και μας οδηγεί απευθείας στον «στόχο». Προσπερνάμε οτιδήποτε τουριστικό γύρω από τον πύργο του Γαλατά και κατηφορίζουμε την πλαγία με κατεύθυνση την περιοχή του Ταρλάμπασι. Μια υποβαθμισμένη συνοικία που σίγουρα θέλει αρετή και τόλμη για να φωτογραφίσεις εκεί! Το ρίσκο όμως αξίζει Έντονο χρώμα, τέλειο φως που διαχέεται μέσα από τα στενά σοκάκια της περιοχής, παιδιά παίζουν σε κάθε γωνιά και νοικοκυρές απλώνουν στον δρόμο τις μπουγάδες τους... με απλά λόγια το μεγαλείο της καθημερινότητας ως θέμα απλώνεται μπροστά στον φωτογραφικό μας φακό!
Σε ένα τόσο έντονο σε ζωή περιβάλλον, με πολλές παραστάσεις, χρώμα και άλλα φωτογραφικά στοιχεία, θέλει αρκετή εμπειρία ώστε να μην παρασυρθεί κάποιος και αρχίσει να φωτογραφίζει τα πάντα. Οι φθαρμένοι τοίχοι των σπιτιών με τις έντονα χρωματικές αντιθέσεις τραβούν το βλέμμα κι ακόμη και ο Τόλης, ο αμετανόητος φωτογράφος του ασπρόμαυρου μπαίνει στον πειρασμό να δει για λίγο τον κόσμο έγχρωμα. Το οδοιπορικό μας μόλις ξεκίνησε .!
Η επόμενη ημέρα θα μας βρει χαμένους στην πολυκοσμία του Grand Bazar και της Αιγυπτιακής αγοράς. Η επίσκεψη σε αυτά τα μέρη δεν ενδείκνυται για αγοραφοβικούς. Ο συνωστισμός σε κάποια σημεία είναι τόσο μεγάλος που με δυσκολία μπορεί κάποιος να σηκώσει τη μηχανή του για κάποια λήψη. Χρώμα, αντανακλάσεις και θόρυβος στοιχείων στο κάδρο τα κύρια χαρακτηριστικά. Αυτό όμως αλλάζει απότομα όταν η αγορά αδειάζει αργά το απόγευμα και οι τελευταίοι εναπομείναντες μαγαζάτορες παρέα με τους υπαλλήλους καθαριότητας δίνουν μια αίσθηση ξαφνικής ερήμωσης στο τοπίο. Τα φωτογραφικά θέματα εναλλάσσονται κι ο φωτογράφος πρέπει να έχει αρκετές αντοχές γιατί η φωτογραφία δεν τελειώνει ποτέ στην Πόλη.
Η επόμενη ημέρα μάς βρίσκει στο Φανάρι και η περιήγηση στα σοκάκια με τα πολύχρωμα σπίτια μάς επιβεβαίωσαν με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ό,τι τρείς γεμάτες φωτογραφικά ημέρες είναι μια σταγόνα στον ωκεανό. Η Πόλη μαγνητίζει το βλέμμα κάθε φωτογράφου! Το έντονο στοιχείο της Ανατολής με τις πινελιές του σύγχρονου και «δυτικού», η ένταση της καθημερινότητας, η διαφορετικότητα των ανθρώπων που συνωστίζονται σε αυτή την πόλη, ο μικρόκοσμος της κάθε γειτονιάς, οι μυρωδιές από τις αγορές είναι μόνο κάποια από τα συστατικά που απλά δίνουν μια μικρή γεύση . Ανηφορίζουμε νύχτα πλέον προς το ξενοδοχείο σε κάποιο σοκάκι κοντά στην Taksim με την υπόσχεση για επιστροφή!
Το τοπίο την επόμενη ημέρα αλλάζει. Τα γυμνά βουνά με τις ατελείωτες πεδιάδες αντικαθιστούν την ένταση της Πόλης. Επόμενος σταθμός το Goreme της Καππαδοκίας, όπου για τις επόμενες ημέρες θα αποτελέσει τη βάση των φωτογραφικών μας εξορμήσεων. Πολύωρη οδήγηση σε μια διαδρομή που δεν τραβάει το ενδιαφέρον και ευκαιρία για αποσυμπίεση.
Το μυαλό είναι γεμάτο εικόνες και έντονα συναισθήματα δημιουργούν μια ψυχική ευφορία! Νιώθω στο φυσικό μου περιβάλλον... η εμπειρία της διαδρομής και μπροστά μας το άγνωστο που καλούμαστε να ανακαλύψουμε και να ερμηνεύσουμε, ο καθένας με τον τρόπο του και με όχημα τον φωτογραφικό του φακό!
Το ξερό τοπίο με την έντονη διάβρωση των πετρωμάτων αναμφίβολα είναι το σήμα κατατεθέν και όχι αδίκως της περιοχής. Σπηλιές λαξευμένες στους βράχους που κάποτε προσέφεραν στέγη, χώρους λατρείας που βίαια εγκαταλείφτηκαν, σήμερα αποτελούν τουριστικό πόλο έλξης και πηγή εσόδων για τους κατοίκους. Παράλληλα αποτελούν και εξαιρετικό φωτογραφικό θέμα. Η διάχυση του φωτός μέσα από τα ανοίγματα των βράχων δημιουργεί μια εντυπωσιακή φωτιστική κατάσταση καθ' όλη την διάρκεια της ημέρας.
Προσπερνάμε για μια ακόμη φορά το τουριστικό κομμάτι με τα πολύχρωμα αλεξίπτωτα και μικρομάγαζα και κατευθυνόμαστε στα χωριά της περιοχής αναζητώντας την καθημερινότητα και τις συνήθειες των ντόπιων. Προορισμός η διαδρομή με τα χωριά Mustafa Pasa, Cemil, Taskin Pasa, Sahinefendi, Guzeloz και Soganli.
Περπατάμε στα στενά χωμάτινα σοκάκια ανάμεσα στις πετρόχτιστες μάντρες. Αυτή η εκκωφαντική ησυχία μου φαίνεται απόκοσμη... το μόνο που την διαταράσσει είναι ο ήχος του κλείστρου της μηχανής μου. Ο ευρυγώνιος ανοίγει το κάδρο μου αναδεικνύοντας ακόμα περισσότερο τις φόρμες και γραμμές του τοπίου ενώ ο χρόνος εδώ είναι σύμμαχος... υπάρχει αρκετός για ηρεμία και παρατήρηση του χώρου.
Λίγο παρακάτω αρχίζουν να ακούγονται κάποιες φωνές... είναι απόγευμα και τα παιδιά του χωριού μαζεύονται σε κάποια αλάνα ενώ οι μυρωδιές από την κόκκινη σάλτσα, το πετιμέζι και το ψωμί που φτιάχνουν οι νοικοκυρές μού ανοίγουν την όρεξη. ʼνθρωποι με καλή διάθεση και εύκολοι στην προσέγγιση ανοίγουν την πόρτα τους, μας κερνούν εδέσματα και μας χαρίζουν αρκετά φωτογραφικά στιγμιότυπα από την καθημερινότητα τους.
Οι ημέρες κυλούν γρήγορα και σύντομα θα πρέπει να αφήσουμε πίσω μας τα γραφικά χωριά της Καππαδοκίας. (Πάντα η ίδια σκέψη... θα επιστρέψω κάποια στιγμή;) Μπροστά μας ο τελευταίος σταθμός του ταξιδίου μας, η Σμύρνη με ενδιάμεσο σταθμό το Παμούκαλε ή σε μετάφραση "κάστρο από βαμβάκι" . Μια περιοχή εντυπωσιακή, αποτελούμενη από θερμές πηγές και λευκό πέτρωμα. Οι λάτρεις της φωτογραφίας τοπίου θα το αγαπήσουν αν καταφέρουν να ξεπεράσουν τον έντονα τουριστικό χαρακτήρα του μέρους. Το πολωτικό φίλτρο εδώ λειτουργεί άψογα!
Η Σμύρνη αποτελούσε, για εμένα, έναν μύθο και έναν τόπο που πάντα ήθελα να επισκεφτώ. Τόσες πολλές οι διηγήσεις από τα σχολικά κιόλας χρόνια... Η οπτική σε εγρήγορση από τις πρώτες κιόλας στιγμές που μπαίνουμε στην πόλη. Τα θέματα που έχω στο μυαλό μου πολλά και αρχίζω να προβληματίζομαι πώς θα καταφέρω να τα αποτυπώσω μέσα σε μόνο τρεις ημέρες.
Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά φωτογράφισης ενός οδοιπορικού είναι ο τρόπος που ο φωτογράφος θα πρέπει να κινηθεί. Ταχύτητα και οπτική αντίληψη λειτουργούν στο ακέραιο και η εμπειρία από τέτοιου είδους ταξίδια παίζει σημαντικό ρόλο στο τελικό φωτογραφικό αποτέλεσμα. Ο φωτογράφος δεν έχει τον χρόνο να διαπραγματευτεί την προσέγγισή του, δεν έχει τον χρόνο να παρασυρθεί από την ολότητα του θέματος και της καινούριας πληροφορίας. Η ειλικρίνεια του φωτογράφου και η εμπειρία του στα επιμέρους θέματα του κάδρου είναι τα στοιχειά που θα τον οδηγήσουν στο επιθυμητό για τον ίδιο αποτέλεσμα.
Τα σοκάκια στην παλιά πόλη της Σμύρνης έως και την κορυφή του λόφου αποτελούν ένα εξαιρετικό φωτογραφικό θέμα για την ομάδα. Το υπόλοιπο κομμάτι θυμίζει μια ακόμη σύγχρονη πόλη που ισορροπεί στο "σύνορο" της δύσης και ανατολής. Ακόμη και η παραλία της Σμύρνης σε ελάχιστα σημεία θυμίζει κάτι από το παρελθόν. Το μόνο που παραμένει εκεί είναι οι άνθρωποι που ακόμα και σήμερα συνωστίζονται για μια θέση στη βάρκα που θα τους μεταφέρει σε κάτι διαφορετικό, άγνωστο, που όμως εμπεριέχει την ελπίδα.
Η παλιά πόλη από την αγορά και το ρολόι της Σμύρνης χαμηλά έως και τα σοκάκια που οδηγούν στην κορυφή του λόφου μού φέρνουν στο μυαλό το Ταρλάμπασι, και το Φανάρι στην Κωνσταντινούπολη. Η στιγμή στο φωτογραφικό ταξίδι διαρκεί, η αίσθηση μένει αλλά ο χρόνος περνάει γρήγορα...
Η πτήση για την Αθήνα από Σμύρνη είναι σύντομη και το μυαλό αδυνατεί να επεξεργαστεί έστω και την ελάχιστη πληροφορία και εμπειρία κι αυτού του οδοιπορικού.
ʼλλωστε το ταξίδι όπως και η φωτογραφία απαιτούν χρόνο... χρόνο για να ωριμάσουν μέσα μας και να σταθούν στον χρόνο.
_________________________________________________________________
Common Routes - Ένα φωτογραφικό οδοιπορικό στην Τουρκία
Έκθεση φωτογραφίας
8-24 Απριλίου 2016
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Περισσότερες πληροφορίες εδώ
(Τα έσοδα από την πώληση των φωτογραφιών θα διατεθούν για την υποστήριξη δράσεων ανακούφισης των προσφύγων)
_________________________________________________________________
Λίγα λόγια για τον Γιώργο Ασημακόπουλο
"Η φωτογραφία δεν είναι απλά ένα μέσο έκφρασης..είναι τρόπος ζωής! Είναι ο τρόπος που βλέπω και ερμηνεύω το περιβάλλον γύρω μου."
Ο Γιώργος Ασημακόπουλος ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Η ενασχόληση του με την φωτογραφία ξεκίνησε το 2005, λίγο μετά την επιστροφή από την Αγγλία και την ολοκλήρωση του μεταπτυχιακού του στην επικοινωνία και το Marketing.
Παρακολούθησε το κύκλο μαθημάτων Καλλιτεχνικής φωτογραφίας στο δήμο Μοσχάτου και αργότερα το τριετές πρόγραμμα της σχολής Όραμα. Η ταξιδιωτική και η φωτογραφία δρόμου είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την μέχρι τώρα δουλειά του, ενώ συμμετάσχει σε αποστολές και οδοιπορικά στο εξωτερικό επιδιώκοντας την αναζήτηση και αποτύπωση νέων ερεθισμάτων μέσα από τον φωτογραφικό του φακό.
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια διδάσκει το μάθημα της καλλιτεχνικής φωτογραφίας στο Καλλιτεχνείο των Αχαρνών (Fokal).
https://www.facebook.com/yiorgos.assimakopoulos
