Με αφορμή την έκθεση φωτογραφίας του Φωτογραφικού Κύκλου με τίτλο "Εικόνες Καθημερινότητας" στην Ελληνοαμερικανική Ένωση και έχοντας τη συνεπιμέλεια με τον κ. Πλάτωνα Ριβέλλη μιλήσαμε με τον φωτογράφο Παναγιώτη Μαρκολέφα. Η έκθεση για όσους δεν την έχουν επισκεφτεί, ήδη, θα έχει διάρκεια ως τις 22 Δεκεμβρίου-18 και λαμβάνει χώρα και στις δυο αίθουσες, Κένεντι & Γκίκα, στο ισόγειο της Ένωσης (Μασσαλίας 22, Αθήνα).
Δ. Θα ήθελα να μας πεις πώς σου φάνηκε η εμπειρία της επιμέλειας μιας ομαδικής έκθεσης και πώς η αντιστροφή ρόλου από αυτόν του φωτογράφου στη θέση του επιμελητή σε δυσκόλεψε ή όχι.
Η ενασχόληση με τις φωτογραφίες των άλλων και η σκέψη πάνω σ’ αυτές είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα και διδακτική διαδικασία. Με βοηθάει πολύ στη δική μου φωτογραφία και στην κατανόηση της φωτογραφίας γενικά. Οπότε θα απαντούσα ότι είναι μια δύσκολη αλλά πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία.
Δ. Τι θα πρέπει, κατά την άποψή σου, να προσέξει ένας επιμελητής σε μια ομαδική έκθεση και ποια είναι η εργασία του;
Επιμέλεια ομαδικής έκθεσης σημαίνει πολλά πράγματα και έχει πολλά στάδια. Όλα χρειάζονται φροντίδα και προσοχή. Το κυριότερο είναι ο επιμελητής να μη βγει εκτός θέματος και να υπηρετήσει με τις επιλογές του το σκοπό της έκθεσης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση το θέμα είναι «Εικόνες Καθημερινότητας» και ο σκοπός η προβολή της σημαντικής δουλειάς που γίνεται στον Φωτογραφικό Κύκλο. Σε ένα σωματείο με τόσο μεγάλη ιστορία και τόσα πολλά μέλη με σημαντική δουλειά τις επιλογές των φωτογραφιών για την έκθεση την έκανε ο Κος. Ριβέλλης. Το επόμενο σημαντικό βήμα που χρειάζεται αρκετή σκέψη και προσοχή είναι η σύνθεση των φωτογραφιών και η παρουσίασή τους στους τοίχους της έκθεσης. Το κομμάτι αυτό ήταν δική μου αρμοδιότητα και ευθύνη και είναι κάτι που μου αρέσει πολύ να κάνω.
Δ. Γυρίζοντας πίσω στον χρόνο πώς και με ποια αφορμή στράφηκες στη φωτογραφία
Αγαπούσα από πολύ μικρός τις φωτογραφικές μηχανές και το πως φαίνονταν τα πράγματα μέσα από το σκόπευτρο. Στην εφηβεία ο θείος μου μου έκανε δώρο μια Zenit. Ήταν η πρώτη δική μου μηχανή.
Δ.Ποια η σχέση σου με τον Φωτογραφικό Κύκλο;
Στις αρχές της δεκαετίας του 90, σε μια νεανική παρέα, μια κοπέλα ερχόταν παντού και πάντα με μια φωτογραφική μηχανή και φωτογράφιζε συνέχεια. Τη ρώτησα και μου είπε για το Φωτογραφικό Κύκλο. Παρακολούθησα για πρώτη φορά το βασικό σεμινάριο του κ. Ριβέλλη το 1991 το οποίο παρακολούθησα ξανά το 2011 και από τότε είμαι μέλος και ασχολούμαι ενεργά.
Δ. Εργάζεσαι πάνω σε πρότζεκτ ή φωτογραφίζεις απλά ότι σε συγκινεί; Μιλώντας για συγκινήσεις ποιοι φωτογράφοι ή άνθρωποι της τέχνης σε συγκινούν και γιατί;
Ξεκίνησα να φωτογραφίζω ότι μου φαινόταν ενδιαφέρον χωρίς θέμα,. Στη πορεία τα θέματα περιορίστηκαν πολύ από μόνα τους. Δεν ακολουθώ τη λογική του πρότζεκτ αλλά κάνω φωτογραφικές ασκήσεις π.χ. φωτογράφιση καθημερινά μέσα στο σπίτι. Πολύ χρήσιμο.
Φωτογράφοι που με συγκινούν πολύ είναι οι: Walker Evans, Garry Winogrand, Roy de Carava & Robert Frank. Εκτός φωτογραφίας θα ξεχωρίσω τον Alberto Giacometti για τα γλυπτά του αλλά κυρίως για την ζωγραφική του. Τα πορτραίτα της μητέρας του αλλά και γενικά των οικείων του είναι συγκλονιστικά!
Ποια η στάση σου απέναντι στα σόσιαλ μίντια και ποια είναι η γνώμη σου για τη δημοσιοποίηση των φωτογραφιών μας αλλά και των προσωπικών μας δεδομένων στο δίκτυο;
Τα σόσιαλ μίντια είναι κομμάτι της καθημερινότητάς μας και βοηθούν την επικοινωνία. Προσωπικά με κάνουν και αισθάνομαι λίγο άβολα. Το θέμα της δημοσίευσης των φωτογραφιών είναι προσωπική επιλογή. Προς το παρόν δεν έχω κάποιο λόγο να τις δημοσιεύω εκεί. Τα προσωπικά δεδομένα και η προστασία τους είναι θέμα πολύ μεγάλης σημασίας και περιμένω με αγωνία να δω αν θα ελεγχτεί και ρυθμιστεί με σωστό τρόπο. Αν όχι το μέλλον δυστυχώς θα είναι σκοτεινό. Πιστεύω όμως ότι θα τα καταφέρουμε, είμαι αισιόδοξος.
Η φωτογραφική κοινότητα στη χώρα μας είναι ένα μικρό χωριό, τελικά, υπάρχει κάτι που σε ενοχλεί και θα ήθελες να αλλάξει;
Δε τη γνωρίζω καλά την κοινότητα και δε μπορώ να πω. Σίγουρα θα υπάρχουν και πράγματα που μου αρέσουν και άλλα όχι, φυσιολογικό είναι. Έχω την αίσθηση όμως ότι η κοινότητα μεγαλώνει και αυτό μόνο καλό μπορεί να είναι.
Φωτογραφία είναι ...
Θα προτείνω για πολλοστή φορά τον ορισμό του Garry Winogrand που με καλύπτει απόλυτα:
“A photograph is the illusion of a literal description of how a camera saw a piece of time and space”.
https://www.ifocus.gr/magazine/fotografika-portfolios-synenteykseis/1920-panagiotis-markolefas#sigProId5f8e90fca0