Η φωτογραφία είναι μια μορφή τέχνης που οδηγεί την ψυχή, το μυαλό και το σώμα σε παράλληλη δράση. Προσωπικά η φωτογραφία είναι το όχημα της πνευματικής μου εξέλιξης. Είναι το μέσο επαφής με το υποσυνείδητο, τις μνήμες, το όνειρο, το ιδεατό, την ελεύθερη βούληση. Είναι το μοναδικό αληθινό ψέμα που γνώρισα στη ζωή μου. 

Η δική σου φωτογραφική πορεία από πού ξεκινά;

Τελειώνοντας το σχολείο ασχολήθηκα με τον κόσμο του θεάτρου. Σπούδασα και εργάστηκα σαν ηθοποιός. Αγαπούσα όμως την μοναξιά και σύντομα στράφηκα στη φωτογραφία. «Όλος ο κόσμος είναι μια σκηνή» λέει ο Σαίξπηρ μέσω του Jaques στο έργο του «Όπως σας αρέσει». Με αυτήν τη φράση στο νου το θέατρο δε με εγκατέλειψε ποτέ και στο σανίδι ανακαλύπτω ένα σουρεαλιστικό κόσμο, που αντιστοιχεί στον πραγματικό κόσμο που παρατηρώ στο δρόμο. Οι παραστάσεις που καλύπτω φωτογραφικά μου δίνουν τη δυνατότητα να φτιάξω ένα παζλ από εικόνες που συνθέτουν τον δικό μου κόσμο. Ασχολούμαι παράλληλα με το πορτραίτο και τον τελευταίο χρόνο έχω βουτήξει βαθιά στον κόσμο του βυθού, ενώ ταυτόχρονα δουλεύω φωτογραφικά την ιστοριά της οικόγενειάς μου. Μαθήματα φωτογραφίας έκανα στη σχολή Focus και ύστερα από το 2009-2011 παρακολούθησα τα σεμινάρια φωτογράφισης τού Πλάτωνα Ριβέλλη, που έχει σταθεί για εμένα σημαντική πηγή γνώσης. Με βοήθησε να ξεκαθαρίσω ένα ομιχλώδες φωτογραφικό τοπίο και με οδήγησε να διακρίνω το σημαντικό μέσα μου. Νομίζω ότι το κυριότερο μάθημα που πήρα είναι η αναγκαιότητα της διαρκούς καλλιτεχνικής εκπαίδευσης.

Πόσο βοήθησαν και πώς οι σπουδές θεάτρου στη φωτογραφία σου;

Σπούδασα θέατρο πλάι σε σπουδαίους ανθρώπους. Η Δραματική Σχολή του Γιώργου Κιμούλη πλαισιωνόταν από σημαντικούς και έμπειρους δασκάλους γεμάτους γνώση και όρεξη για δουλειά. Έμαθα να αναζητώ κάτω από τις φράσεις κρυμμένες σκέψεις και συναισθήματα. Έμαθα να σωματοποιώ τα συναισθήματα του ρόλου και να μελετώ το παρελθόν του ήρωα και του συγγραφέα με σκοπό την κατανόηση του καλλιτεχνικού έργου. Όλα αυτά εφαρμόστηκαν αφθόρμητα στη φωτογραφία. Όλος ο κόσμος έγινε μια σκηνή στην οποία ο βασικός πρωταγωνιστής είναι ο εσωτερικός μου κόσμος.

Τι είναι αυτό που σε γοητεύει στην υποβρύχια φωτογραφία;

Όταν ήμουν μικρό κορίτσι ακολουθούσα τον πατέρα μου στο υποβρύχιο ψάρεμα. Ήταν ο χρόνος που μοιραζόμουν μαζί του στη σιωπή. Θυμάμαι να γεμίζω αγάπη και ασφάλεια. Ο βυθός είναι για εμένα ένας τόπος ιερός. Παραμένει δε μια οικογενειακή κατάσταση αφού τώρα πια συνοδεύω τον σύζυγό μου στο ψάρεμα. Σαν έφηβη παρακολουθούσα στο σινεμά αμέτρητες φορές την ταινία Le grand bleu μαγεμένη με την έννοια της απόλυτης ελευθερίας του βυθού. Έκανα ελεύθερες καταδύσεις και κατέβαινα εκεί που το φως λιγοστεύει και με έναν μαγικό τρόπο επιθυμούσα να παραμείνω προστατευμένη από τον όγκο του νερού που με τύλιγε. Ο βυθός μοιάζει με Ανύψωση σε έναν Κοινό Ψυχικό Τόπο. Συμβολίζει έναν Παγκόσμιο Βαθύ Κόσμο που θυμίζει τον ατελείωτο ουρανό και την αγαπημένη γη συχρόνως.

Μετά τον απόηχο τής πετυχημένης έκθεσής σου θα ήθελες να μας πεις για μια νέα φωτογράφο ποιές ειναι οι προσδοκίες για το μέλλον;

Φωτογραφίζω συστηματικά φροντίζοντας παράλληλα την οικογένειά μου και τα 4 παιδιά μου. Εδώ και 10 χρόνια δουλεύω φωτογραφικά βασιζόμενη στην ιστορία της οικόγενειας του πατέρα μου. Παράλληλα φωτογραφίζω με ελεύθερη κατάδυση τον κόσμο του βυθού. Προσδοκώ να συνεχίσω να επικοινωνώ μέσω της φωτογραφίας με τους ανθρώπους. Τέλος θέλω να εξακολουθήσω να φωτογραφίζω παραστάσεις και να δημιουργώ πορτραίτα για καλλιτέχνες.

Πρόσφατα με χαρά είδαμε τη φωτογραφία σου στο εξωφυλλο του δίσκου στο live album και concert film "Live at Acropolis - Herod Atticus Odeon, Athens" του καλλιτέχνη Sivert Høyem's (Madrugada), θα ήθελες να μας πεις λίγα λόγια γι αυτή την εμπειρία;

Όταν η φίλη μου Δήμητρα Μαντζούκα με κάλεσε με σκοπό να δημιουργήσω μια εικόνα για την προώθηση της παράστασης του Sivert Høyem στο Ηρώδειο, ένιωσα ιδιαίτερο ενθουσιασμό, αφού είναι ένας καλλιτέχνης που ανέκαθεν παρακολουθούσα και εκτιμούσα ιδιαίτερα. Ξεκίνησα να μελετώ τόσο τη ζωή του, όσο και τον τελευταίο του δίσκο Lioness. Ιδιαίτερα στάθηκα στο κομμάτι Sleepwalking Man το οποίο με έκανε να νιώθω συγκίνηση. Την ημέρα της φωτογράφισης είχα μαζί μου ένα φίλτρο ND ώστε να καταφέρω να μειώσω το φως. Ήθελα να πετύχω μια φωτογραφία που να δίνει την αίσθηση ενός ονείρου. Ύστερα οι φωτογραφίες πήραν το δικό τους δρόμο. Η εικόνα που ο Sivert Hoyem περπατάει διασχίζοντας το απόλυτα το γραμμικό φόντο του αρχαίου θεάτρου έγινε αφίσα και μετά επιλέχθηκε για εξώφυλλο του δίσκου. Ελπίζω να μου δωθεί η ευκαιρία να φωτογραφίσω και άλλους καλλιτέχνες στο χώρο της μουσικης, διότι η μουσική και ιδίως τα rock ακούσματα είναι ένα αδιάσπαστο κομμάτι μου.

Ρενέ, θα ήθελες να μας πεις λίγα λόγια για την καταγωγή σου;

Ο παππούς μου Αλβέρτος ήταν Εβραίος της Θεσσαλονίκης. Μέλη της οικογένειάς του, μαζί και η θεία μου Ρενέ Ρεβάχ, γύρω στο 1916 εξαιτίας μιας μεγάλης πυρκαγιάς μεταναστεύει στο Μεξικό. Από το 1917 έως το 1939 η εταιρεία του παππού μου στη Θεσσαλονίκη ολοένα μεγαλώνει και γίνεται η μεγαλύτερη εταιρεία εισαγωγών και εμπορίας τροφίμων. Ο παππούς μου, κοσμοπολίτης, μορφωμένος και τζέντλεμαν, διανύει μια ζωή γεμάτη ευημερία. Τον Οκτώβρη του 1940 η Ελλάδα εμπλέκεται κατά της Ιταλίας. Στις 9 Απριλίου του 1941 οι Γερμανοί μπαίνουν στην Θεασσαλονίκη. Οι Ναζί εγκαινιάζουν τα αντιεβραϊκά μέτρα από τις πρώτες κιόλας μέρες. Ο παππούς μου δε μένει ούτε ένα μήνα στην Θεσσαλονίκη. Κλείνει το μαγαζί του και έρχεται στην Αθήνα και βγάζει Ιταλική ταυτότητα. Στέλνει μηνύματα στη μάνα του να φύγουν όλοι απο την Θεσσαλονίκη και να κρυφτούν στο Λαύριο, αλλά η προγιαγιά μου Σολ αρνείται να αφήσει την υπάρχουσα ζωή της.

Τον Σεπτέμβρη του 1943 η Ιταλία συνθηκολογεί και η Ιταλική κυβέρνηση συντάσσεται με τους συμμάχους. Ο παππούς μου συλλάμβάνεται αλλά δραπετεύει μαζί με άλλους και τον κρύβουν ο Νίκος και Ευάγγέλος Παπαδόπουλος σε ένα μικρό διαμέρισμα στην οδό Καρνεάδου στο Κολωνάκι. Οι δικοί του έχουν "μεταφερθεί" μαζί με άλλους 45.000 Εβραίους, πιστεύοντας ότι τα βαγόνια τους μεταφέρουν για αναγκαστική εργασία στην Ανατολική Ευρώπη. Το 1943 αφού υπογράφεται η Συνθήκη μεταξύ Ναζί και Βατικανού, ο παππούς μου παντρεύεται με καθολικό γάμο τη γιαγιά μου Σοφία -τη γυναίκα που με μεγάλωσε- ώστε να μπορεί να κινείται ελεύθερα. Μένουν μαζί στο διαμέρισμα και τον φροντίζει. Από το τέλος του 1943 έως τον Οκτώβρη του 1944 ο παππούς μου ξεκινάει να οργανώνει τα πράγματα για το γυρισμό των δικών του. Αγοράζει κρεβάτια, στρώματα, κουβέρτες, ρούχα και τρόφιμα. Μετά απο λίγους μήνες επιστρέφει από τα στρατόπεδα ένας φίλος του, υπάλληλος του Γερμανικού Προξενείου. Ιούνιος 1945. Ο Χαιμ Μπενβενίστε έγραφε στους Γερμανούς λίστες ανθρώπων που πήγαιναν στους θαλάμους αερίων και στα κρεματόρια. Εκείνος ανακοινώνει στον παππού μου ότι δε ζει κανένας. Ο παππούς μου έχει χάσει τα πάντα και γίνεται σα φάντασμα. Παίρνει μονάχα μια καρέκλα, την βάζει στο μπαλκόνι που κοιτάζει τον Ευαγγελισμό και κάθεται εκεί τρείς μέρες και τρείς νύχτες, χωρίς να μιλάει και χωρίς να τρώει. Την Τέταρτη μέρα ξεσπάει σε κλάματα και καταρρέει. Σε ένα μήνα ασπρίζουν τα μαλλιά του και παθαίνει παθογενή διαβήτη. Η γιαγιά μου είναι δίπλα του και τον Ιούνιο του 1946 γεννιέται ο πατέρας μου.

Τι σημαίνει φωτογραφία για εσένα;

Η φωτογραφία είναι μια μορφή τέχνης που οδηγεί την ψυχή, το μυαλό και το σώμα σε παράλληλη δράση. Προσωπικά η φωτογραφία είναι το όχημα της πνευματικής μου εξέλιξης. Είναι το μέσο επαφής με το υποσυνείδητο, τις μνήμες, το όνειρο, το ιδεατό, την ελεύθερη βούληση. Είναι το μοναδικό αληθινό ψέμα που γνώρισα στη ζωή μου.