-Η φωτογραφία με έσωσε, ξεκλείδωσε την ψυχή μου και με έμαθε να νιώθω ότι βλέπω. Μου έδωσε την δυνατότητα να δώσω σε πράγματα άλλη διάσταση από αυτό που φαίνονται. Σε κάθε εικόνα υπάρχει ο χρόνος παγιδευμένος στη διάσταση που ο άνθρωπος τον όριζε και κατανοεί και το φως είναι ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα σε αυτό που ένιωθες και αυτό που μπήκε από σένα σε κάθε φωτογραφία. Γιατί συνειδητά ή μη, κάθε φορά που τραβάμε μια εικόνα βγάζουμε και ένα κομμάτι μας μέσα σε αυτή.

Ας κάνουμε μαζί μια αναδρομή στο παρελθόν σου, θα ήθελα να θυμηθείς ποια ήταν η στιγμή, η αποφασιστική στιγμή στη ζωή σου που σε οδήγησε στον δρόμο της φωτογραφίας.

Πριν μερικά χρόνια πέρασα ένα πολύ δύσκολο διάστημα στη ζωή μου. Η μητέρα μου αρρώστησε βαριά και για αρκετούς μήνες έδωσα τη μάχη μαζί της έχοντας την ελπίδα να μην την χάσω ακόμα από τη ζωή μου. Σε αυτούς τους μήνες ήρθα κοντά σε πολύ ακραίες καταστάσεις και είδα τον θάνατο και την καθημερινή μάχη για την ζωή από πρώτο χέρι. Έβλεπα ανθρώπους όλων των ηλικιών να χάνουν την ζωή τους δίπλα μου σχεδόν κάθε μέρα και αυτή η εμπειρία με τάραξε παρά πολύ. Η αναγκαστική υποκρισία όλη μέρα, του "όλα θα πάνε καλά " για να δώσω κουράγιο στον δικό μου άνθρωπο στην μάχη που έδινε και τα βράδια που πλέον ήμουν μόνος μου με την σκληρή πραγματικότητα κοιτάζοντας κατάματα αυτό που έρχεται, με έκαναν να κοντέψω να χάσω και τον εαυτό μου σε όλο αυτό. Μέσα στην στεναχώρια και τον πόνο η μόνη διέξοδος που βρήκα ήταν η φωτογραφία. Αγαπούσα και πριν την φωτογράφιση αλλά δεν σκεφτόμουν ποτέ να εμβαθύνω στην τέχνη αυτή μέχρι εκείνη την στιγμή. Οπότε ήταν η περίοδος που ξεκάθαρα η φωτογραφία με έσωσε, μου έδωσε φως στο σκοτάδι και ξεκλείδωσε από μέσα μου πράγματα που με ωθούν έως και σήμερα.

Υπάρχουν σίγουρα κάποιοι μάστερ φωτογράφοι που επηρέασαν τη ματιά σου και ίσως κάποιος φωτογράφος που σε βοήθησε να βρεις τον δόμο σου στα πρώτα σου βήματα, θα ήθελες να αναφερθείς σε αυτούς και γιατί σε συγκινούν (masters)

Επέτρεψε μου να πω δυο πράγματα εδώ γιατί έχω μια δική μου κάπως ανορθόδοξη άποψη όσον αφορά το ζήτημα αυτό. Έχω την πεποίθηση ότι η τέχνη γενικώς είναι ένα ταξίδι του "εγώ" και μια κατάθεση ψυχής που γίνεται με ποικίλους τρόπους. Έχει να κάνει με τα βιώματα και τις εμπειρίες του καθενός μας, την αυτογνωσία και τον βαθμό που έχει κάποιος καλλιεργήσει την ψυχή του. Αν ασχοληθεί κανείς με την φωτογράφιση ως τέχνη διαλέγοντάς την ως τρόπο έκφρασης δεν θα έπρεπε να είναι η πρώτη του μέριμνα να μελετά άλλους φωτογράφους διαρκώς. Φαντάζομαι εδώ αρκετοί συνάδελφοι θα διαφωνήσουν μαζί μου αλλά είμαι βαθιά πεπεισμένος ότι ο τρόπος αυτός σε περιορίζει πολύ και δημιουργεί πιο πολύ μιμητές παρά νέους καλλιτέχνες με δικό τους ύφος και προσωπικότητα. Φυσικά με αυτό δεν εννοώ ότι δεν πρέπει κάποιος να μελετά πολύ μεγάλους φωτογράφους και τα έργα τους. Αλλά ότι η μελέτη αυτή θα πρέπει να γίνεται με μέτρο. Ας μην ξεχνάμε ότι ένας που ξεκινά τα πρώτα του βήματα πολλές φορές δεν έχει ακόμα τις γνώσεις να καταλάβει τι βλέπει σε μια φωτογραφία ενός μεγάλου καλλιτέχνη. Απλά τον καθηλώνει, τον ταράζει κλπ χωρίς να μπορεί να εξηγήσει στον εαυτό του καλά καλά το γιατί. Εκεί είναι κατά την γνώμη μου και η παγίδα όλου αυτού. Θεωρώ ότι η εικόνα είναι πολύ δυνατό μέσο και προσωπικά μελετώ περισσότερο μεγάλους ζωγράφους από μικρό παιδί παρά μεγάλους φωτογράφους. Εξάλλου τις αρχές της σύνθεσης και της καλαισθησίας εμείς οι φωτογράφοι κληρονομήσαμε από την ζωγραφική. Η μελέτη εικόνων λοιπόν είναι κάπως δίκοπο μαχαίρι. Η εικόνα σε δεσμεύει και έχει τρομερή επίδραση στην ανθρώπινη ψυχολογία, επιδρά στο υποσυνείδητο με φυσικό τρόπο αφού από την γέννηση μας είναι από την πιο δυνατή αίσθηση που χρησιμοποιούμε. Όμως περιορίζει την φαντασία μας στο τι αντιλαμβανόμαστε από την εικόνα και το τι είμαι εγώ ο ίδιος και τι υπόβαθρο έχω ψυχικά. Η θεωρία μου δικαιώνεται από το γεγονός ότι παρά πολλές φορές έχουμε δει όλοι έργα τέχνης, έναν πίνακα πχ και δεν καταλαβαίνουμε το τι βλέπουμε. Νομίζω είναι το πιο καλό παράδειγμα για να σου δώσω να καταλάβεις τι εννοούσα με όσα είπα παραπάνω. Η λογοτεχνία και η μουσική έχουν την δυνατότητα να ξεκλειδώσουν πολύ άμεσα την φαντασία μας. Για μένα είναι το μέσο που έπρεπε να χρησιμοποιεί ένας φωτογράφος για να καλλιεργήσει τον εαυτό του και να μάθει να βλέπει όχι μόνο να κοιτά. Διαβάζοντας ένα βιβλίο, η φαντασία μας μπαίνει αυτομάτως σε λειτουργία, δημιουργώντας εικόνες που συνθέτει με το κείμενο. Είναι ο καλύτερος τρόπος να βελτιωνόμαστε σε αντίληψη και όπως είπα να μάθουμε να βλέπουμε αντί να κοιτάμε. Φυσικά έχω και εγώ αγαπημένο ζωγράφο και φωτογράφο που θαυμάζω και με τον τρόπο τους με επηρέασαν και με δίδαξαν πάρα πολλά πράγματα. Λατρεύω τον ζωγράφο Τζάκσον Πόλοκ που με έμαθε να βλέπω πέρα από τα όρια μου και τον φωτογράφο Σεμπαστιάο Σαλγκαδο γιατί χωρίς να το ξέρει είναι ο μέντορας μου και με έχει διδάξει πως να τιθασεύω το φως.

Στην Ελλάδα της κρίσης θεωρείς πως θα μπορούσε κάποιος φωτογράφος να προσανατολιστεί επαγγελματικά σε αυτό το είδος με το οποίο ασχολείσαι ή θα ήταν φρόνιμο να μην το κάνει.

Πιστεύω ότι γενικώς το να ζεις από την τέχνη μόνο, είναι πολύ δύσκολη επιλογή. Όχι μόνο στην Ελλάδα της κρίσης, αλλά όπου και αν ζεις. Ασχολούμαι κυρίως με την Fine Art φωτογράφιση σε διάφορες κατηγορίες όπως τοπία, αρχιτεκτονική, νυχτερινή, αφηρημένη, digital art και μονόδρομος είναι να στραφείς προς το εξωτερικό που παίζεται όλο το παιχνίδι, υπάρχει ζήτηση και αναγνώριση για το είδος αυτό και πάνω από όλα αξιοκρατία, φαινόμενο το οποίο δυστυχώς στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά σπάνιο. Οι απαιτήσεις όμως είναι πολύ μεγάλες και η ποιότητα της δουλειάς σου πρέπει να είναι άριστη, πράγμα που δεν έχουμε συνηθίσει επίσης στην Ελλάδα. Δεν υπάρχει περιθώριο για προχειρότητες αν στοχεύεις ψηλά και για να φέρω ένα παράδειγμα, σε μεγάλους διαγωνισμούς του εξωτερικού, το πρώτο πράγμα που κοιτάνε είναι η δουλειά σου να τηρεί ποιοτικά κάποια στάνταρ. Αν δεν περνάς σε αυτό το τεστ, δεν τους ενδιαφέρει αν έχεις να πεις κάτι ως καλλιτέχνης η όχι. Με απλά λόγια από τεχνικής άποψης δεν μπορείς να στείλεις δουλειά η οποία ποιοτικώς είναι ανεπαρκής γιατί οι κριτές θα είναι πραγματικοί γνώστες του χώρου. Οποίος διαλέγει τον δρόμο αυτό πρέπει να σκέφτεται ότι η δουλειά του δεν πρέπει να δείχνει όμορφη μόνο στην οθόνη ενός υπολογιστή. Αλλά να μπορεί να σταθεί άξια, εκτυπωμένη σε χαρτί στον πραγματικό κόσμο απέναντι στον οποιονδήποτε θεατή.

Η συμβουλή μου λοιπόν είναι πως ναι, και στην σημερινή Ελλάδα μπορείς. Αν είσαι αρκετά παθιασμένος με αυτό που κανείς, να πιστεύεις στον εαυτό σου και στα όνειρα σου και να είσαι διατεθειμένος να αντέχεις πολλές δυσκολίες και απογοητεύσεις γιατί ο δρόμος της τέχνης δεν είναι εύκολος.

Επίσης για αρκετό καιρό πρέπει να βρεις κάποιο τρόπο για να κερδίζεις τα προς το ζην από κάτι άλλο ταυτόχρονα, επειδή και να βγάλεις χρήματα από την τέχνη σου πρέπει να τα επενδύσεις ξανά και ξανά σε αυτήν σε ταξίδια, εξοπλισμό κλπ κλπ. Δεν είναι λοιπόν εύκολο, αλλά ποτέ δεν ήταν. Εύχομαι όμως ότι θα υπάρχουν αρκετοί που θα τολμήσουν και στη σημερινή Ελλάδα.

Τελευταία διοργανώνεις και κάποια σεμινάρια θα ήθελες λίγο να μας μιλήσεις για αυτά; Ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζεις και πώς ακριβώς τα προγραμματίζεις, εννοώ δημιουργούνται μέσα από την ανάγκη του κόσμου ή προτείνεις κάτι εξαιρετικά διαφορετικό από τους συναδέλφους σου οπότε και γίνονται δελεαστικά για τον κόσμο.

Η αγάπη μου για την διδασκαλία ξεκίνησε τα τελευταία χρόνια από έναν εντελώς διαφορετικό χώρο. Μια ακόμα προσφιλής μου ενασχόληση είναι οι πολεμικές τέχνες. Πλέον λόγω ηλικίας περιορίζεται κυρίως στο να διδάσκω τα τελευταία χρόνια. Εκεί μου δόθηκε πρώτη φορά η ευκαιρία να δοκιμάσω τον εαυτό μου ως δάσκαλο πλέον και όχι ως μαθητή. Ήταν δύσκολο, έμαθα πολλά από τα λάθη μου και κατάλαβα ότι αγαπώ παρά πολύ το να ασχολούμαι με κόσμο. Το να μοιράζεσαι γνώση είναι κάτι μαγικό και δε νομίζω ότι θα ήθελα να ζήσω πλέον χωρίς αυτό να υπάρχει στην ζωή μου.

Όσον αφορά την φωτογραφία, αποφάσισα φέτος να ξεκινήσω σεμινάρια και για το ελληνικό κοινό. Δεν ακολουθώ κάποια ελληνικά στάνταρ στα workshops μου, έχω μια δική μου φιλοσοφία στον τρόπο διδασκαλίας και ακολουθώ το δικό μου ένστικτο και την καρδιά μου στο πως πρέπει να γίνεται όλο αυτό. Θεωρώ ότι η γνώση είναι για όλους και ό,τι έμαθα και ξέρω θέλω να το μεταδώσω στον κόσμο χωρίς περιορισμούς και με πάθος. Εξάλλου, όσοι έχουν έρθει σε σεμινάριο μου στην Ελλάδα κατάλαβαν σίγουρα το πόσο παθιασμένος είμαι με την φωτογραφία. Γνώρισα ανθρώπους που αγαπούν την φωτογραφία, ήταν δεκτικοί, και μας συνέδεσε ένας κοινός παρονομαστής για να περάσουμε καλά μαθαίνοντας παράλληλα και κάτι. Με έκαναν πραγματικά χαρούμενο και τους ευχαριστώ παρά πολύ και από εδώ.

Για να πω και τεχνικές λεπτομέρειες λίγο για τα σεμινάρια μου, ακολουθώ συγκεκριμένη μέθοδο. Διαλέγω προσεκτικά το μέρος, χτίζω την ύλη με μεθοδολογία και σε κάθε σεμινάριο υπάρχει θεωρητικό κομμάτι που εξηγώ με βάση κάποια δομή έτσι ώστε να έχει αρχή, μέση και τέλος σε ότι ακούν οι συμμετέχοντες. Ακολουθεί πρακτική άσκηση της θεωρίας με δική μου προσωπική καθοδήγηση ξεχωριστά με τον κάθε έναν επι τόπου. Αυτός είναι και ο λόγος που δέχομαι συγκεκριμένο μόνο αριθμό συμμετεχόντων στα workshops μου. Θέλω να έχω την ευχέρεια να ασχολούμαι με τον κάθε έναν ξεχωριστά μόλις ξεκινά το πρακτικό κομμάτι και αν ήμασταν παρά πολλοί, δεν θα μπορούσα να παρέχω την ανάλογη προσοχή και αναπόφευκτα αυτό θα ήταν εις βάρος της ποιότητας στην οποία στοχεύω. Πιστεύω ότι ειδικά στην αρχή ο κάθε ένας που χρειάζεται βοήθεια, έρχεται σε ένα workshop και σε εμπιστεύεται γιατί πιστεύει ότι μπορείς να του δώσεις κάτι παραπάνω από ότι θα μπορούσε μόνος του. Εγώ σαν δάσκαλος νιώθω την ευθύνη λοιπόν, να είμαι αντάξιος της εμπιστοσύνης του. Εξάλλου τον δάσκαλο τον κάνουν οι μαθητές του, χωρίς εκείνους δεν είσαι δάσκαλος.

Το πρώτο μέρος του σεμιναρίου είναι αυτό λοιπόν, που διαρκεί συνήθως από 4 - 5 ώρες. Σε δεύτερη φάση, βρισκόμαστε σε ένα ωραίο περιβάλλον και φιλικά συζητάμε όσα έγιναν. Προσπαθώ να λύσω απορίες, βλέπουμε τις φωτογραφίες που τράβηξαν όλοι και κάνουμε μια ανάλυση πάνω σε αυτά. Παράλληλα ενημερώνω για το επόμενο σεμινάριο ημερομηνία και θεματολογία. Θέλω να σεβαστώ όσους με εμπιστεύτηκαν ήδη και να τους δώσω την ευκαιρία να προσαρμόσουμε την ημερομηνία του σεμιναρίου αν χρειαστεί με βάση το δικό τους πρόγραμμα και τον ελεύθερο τους χρόνο όσο αυτό είναι εφικτό.

Σκοπός μου είναι να δημιουργώ κύκλο από ανθρώπους που αγαπάμε το ίδιο πράγμα, να γίνουμε μια παρέα και να πορευτούμε μαζί τα επόμενα χρόνια, να τους δώσω ό,τι ξέρω και να τους κολλήσω το "μικρόβιο" της φωτογραφίας αν μπορώ. Αν καταφέρω έστω και έναν να βοηθήσω να βρει μέσα του τον καλλιτέχνη και να είμαι εγώ που του ξεκλείδωσα όλο αυτό, θα είναι για μένα πραγματική επιτυχία .

Τι εξοπλισμό πρέπει να διαθέτει κάποιος για να σε ακολουθήσει και πόσες ημέρες συνήθως διαρκούν τα workshops;

Τα σεμινάρια που ξεκίνησα δεν απαιτούν πολύ εξειδικευμένο εξοπλισμό. Για την ώρα μια μηχανή dslr η mirrorles κάποιο τρίποδο για λήψεις κατά τις οποίες δεν γίνεται να κρατάμε την μηχανή στα χέρια και ένα τηλεκοντρόλ (ντεκλασερ) είναι υπεραρκετά.

Τα πρώτα workshops είναι μονοήμερα και κρατάνε 4-5 ώρες. Κάποια άλλη μέρα κάνουμε μια συνάντηση ακόμα όπου αναλύουμε τις φωτογραφίες και κάνουμε μια φιλική συζήτηση πάνω σε όσα έγιναν. Το δεύτερο μέρος είναι εντελώς ελεύθερο, χωρίς οικονομική επιβάρυνση.

Πολύ σύντομα θα ξεκινήσω και μαθήματα Lightroom. Διαπίστωσα ότι υπάρχει ανάγκη για αυτό το κομμάτι καθώς μου το ζήτησαν ήδη κάποιοι και προσωπικά το θεωρώ απαραίτητο εργαλείο. Δεν αφορά μόνο τους επαγγελματίες η επεξεργασία φωτογραφίας,το Lightroom για παράδειγμα, παρόλο που πολύς κόσμος πιστεύει το αντίθετο. Σε βασικό επίπεδο το θεωρώ υποχρεωτικό κάπως αλλά για την ώρα, δεν θα ήθελα να εμβαθύνω πάνω σε αυτό το ζήτημα.

Tι σημαίνουν όλες αυτές οι διακρίσεις για εσένα ειδικά όταν προέρχονται από το εξωτερικό κα επίσης γιατί θα πρέπει να τις επιδιώκει ένας επαγγελματίας φωτογράφος;

Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο αποφάσισα να στέλνω δουλειά μου σε κορυφαίους διαγωνισμούς του είδους στο εξωτερικό. Κατάφερα στο διάστημα αυτό να διακριθώ δεκάδες φορές και μου είναι πολύ σημαντικό αυτό γιατί κρίνεται η δουλειά μου από επαγγελματίες του χώρου σε παγκόσμιο επίπεδο. Ως καλλιτέχνης έχω την ανάγκη κριτικής και κρίσης με την προϋπόθεση αυτή να είναι εποικοδομητική. Οι διεθνείς διαγωνισμοί που χαίρουν κάποιου κύρους προσφέρουν αυτό ακριβώς. Αξιοκρατικά και μόνο. Χωρίς να σε γνωρίζουν οι κριτές, χωρίς να είσαι ο «κάποιος του κάποιου», χωρίς να σε προωθούν λόγω γνωριμίας . Αλλά να μιλάει η δουλειά σου αν αυτή αξίζει. Στεγνά και αυστηρά. Έτσι επιβεβαιώνεσαι αλλά και βελτιώνεσαι σαν καλλιτέχνης γιατί οι απαιτήσεις είναι τεράστιες και το μόνο μέσο που διαθέτεις είναι το ίδιο σου το έργο με το οποίο δηλώνεις συμμετοχή. Είναι επίσης τεράστια ευκαιρία για νέα ταλέντα παγκοσμίως, για να έρθουν στην επιφάνεια και να τους γνωρίσει ο κόσμος. Τους δίνεται η δυνατότητα να διακριθούν από το πουθενά. Έχει μεγάλη σημασία όλο αυτό λοιπόν. Συνεργάζομαι στο εξωτερικό με περιοδικό που εκδίδεται σε πολλές χώρες και οι συντάκτες επίσης με παρότρυναν να στέλνω δουλειά μου σε διαγωνισμούς γιατί θεωρούν απαραίτητο για το background κάθε καλλιτέχνη.

• Abstract Abstract
• Abstract Abstract
• Abstract Abstract
• Abstract Abstract
• Abstract Abstract
• Architecture Architecture
• Architecture Architecture
• Digital Art Digital Art
• Digital Art Digital Art
• Digital Art Digital Art
• Fine Art Fine Art
• Fine Art Fine Art
• Fine Art Fine Art
• Fine Art Fine Art
• Fine Art Fine Art
• Fine Art Fine Art
• Fine Art Fine Art
• Fine Art Fine Art
• Fine Art Fine Art
• Landscape Landscape
• Landscape Landscape
• Landscape Landscape
• Landscape Landscape
• Landscape Landscape
• Landscape Landscape
• Landscape Landscape
• Landscape Landscape
• Landscape Landscape
• Landscape Landscape
• Nightscape Nightscape
• Nightscape Nightscape
• Nightscape Nightscape
•