Όπως σε κάθε πράγμα στην ζωή, έτσι και στη φωτογραφία, τίποτα δεν είναι τυχαίο. Ο συνδυασμός της μεθοδικής και εντατικής δουλειάς, μαζί με το ταλέντο γεννούν το έργο. Πιστεύω, ότι δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές ή απόκρυφα μυστικά στην τέχνη της φωτογραφίας. Πρόκειται για μια προσωπική κατάθεση, που αργά ή γρήγορα, ο φωτογράφος θα αποκαλύψει τα όριά της, με την όποια συγκίνηση θα προσφέρει στα μάτια του θεατή. Γεγονός που θα  χαρακτηρίσει και τη δουλειά του. Το πώς θα φτάσει εκεί, απαιτεί μεγάλη προσπάθεια, που χτίζεται μέσω μιας αληθινής και προσωπικής κατάθεσης που θα είναι απαλλαγμένη από οποιαδήποτε μανιέρα και κάδρα που μιμούνται άλλα, ή απλά καταγράφουν ένα γεγονός. Για παράδειγμα, σκηνοθετημένες φωτογραφίες, όπως ένα κορίτσι πάνω στις γραμμές ενός τρένου ή πίσω από τα φύλλα ενός δένδρου, επίσης ένα πορτραίτο που πολλές φορές είναι κουνημένο, ή όχι, μπροστά από ένα δρόμο ή τοίχο κ.α. Σ’ όλα αυτά βασική προϋπόθεση είναι να έχει ξεκαθαρίσει μέσα του ο δημιουργός  τον λόγο που φωτογραφίζει. Προσδοκά τον προσωρινό εντυπωσιασμό ή κάτι βαθύτερο; 

 Προσωπικά φωτογραφίζω για να κατανοήσω, πρώτα απ’ όλα, τον κόσμο γύρω μου. Άρα δε θα μπορούσε να είναι αυτό που αποτυπώνω μέσα από το φακό μου, κάτι το οποίο δεν με απασχολεί, ή δεν είναι αληθινό. Με τη σκέψη αυτή επιλέγω συνειδητά ένα από τα είδη που εξασκώ, την ελεύθερη φωτογραφία δρόμου. Δηλαδή, την ομορφιά της σύλληψης μιας αυθόρμητης στιγμής που δεν επαναλαμβάνεται, που μπορεί να αποφέρει εκτός από μοναδικές στιγμές κι ένα εξαιρετικό ταξίδι μέσα μας, καθώς οι φωτογραφίες που αναδύονται, πολλές φορές προέρχονται από το υποσυνείδητο, άθελά μας, κι εδώ ξεκινά η πρόκληση. 

Ο φωτογράφος θα πρέπει να παραμείνει ο ίδιος ο εαυτός του, αλλά και ταπεινός, από τη στιγμή της σύλληψης της φωτογραφίας, έως και τη στιγμή της δημοσίευσή της. Αναφέρω την δημοσίευσή της γιατί θέλω να σταθώ στον τρόπο επεξεργασία της, αποφεύγοντας τις υπερβολές. Για παράδειγμα, τοπία με υπερβολικά έντονα χρώματα ή ασπρόμαυρες φωτογραφίες με έντονο κοντράστ, απλά από άποψη κλπ. Δεν υπάρχουν κανόνες, υπάρχουν κώδικες. Δεν υπάρχουν όρια, υπάρχει αισθητική. Το πώς όλα αυτά τα αντιλαμβανόμαστε και τ΄ αποδίδουμε, επηρεάζουν και διαμορφώνουν το παραγόμενο έργο μας.

Πώς όμως θα μπορούσαμε να προσπεράσουμε την τάση της εποχής, εξελίσσοντας το επίπεδο στην φωτογραφία μας, έξω από την πόρτα του σπιτιού μας, στην πόλη που ζούμε, και αλλού, μέσω της χαράς που προσφέρει η φωτογραφία του δρόμου, ξεφεύγοντας από τις πολλές κι ακαταλαβίστικες θεωρίες που ακούμε σήμερα;

Στην εποχή της άνθισης της τεχνολογίας που βιώνουμε και χαρακτηρίζεται από την ταχύτητα, η εικόνα παίζει πρωτεύοντα ρόλο. Αυτό σε αρκετές περιπτώσεις ενεργεί αρνητικά στην ποιότητα της φωτογραφίας που βλέπουμε γύρω μας. Κενές και επαναλαμβανόμενες εικόνες, μιμούνται καταστάσεις που μερικοί βαπτίζουν τέχνη, ή βιάζονται να τις ανάγουν σε κάτι τέτοιο. 

Η τέχνη δεν είναι αυτό που βλέπεις, αλλά αυτό που κάνεις τους άλλους να δουν

Έντγκαρ Ντεγκά (1834-1917) Γάλλος ζωγράφος και γλύπτης. 

Ο φωτογράφος δεν χρειάζεται να είναι μυημένος σε απόκρυφα μυστικά κάποιου καλλιτεχνικού κινήματος, για να παράγει έργο και τέχνη.

Τα πράγματα μπορεί να είναι απλά, αν ακούσουμε τη φωνή μέσα μας. Ξεκινώντας από τον παράγοντα της ίδιας της ψυχολογίας μας. Κάθε φορά που σηκώνουμε την κάμερά μας έχουμε μια ευθύνη. Να δείξουμε αυτό που νιώθουμε, κι όχι απλά να ικανοποιήσουμε τα αισθητικά κριτήρια των γύρω μας. Ακόμα περισσότερο να μην παρασυρθούμε από τον όποιο ενθουσιασμό που μας κατέχει, όταν βρεθούμε μπροστά σε να ενδιαφέρον θέμα, προσέχοντας τι δημοσιεύουμε. Παρατηρώ πολλούς φωτογράφους που όταν βρεθούν ξαφνικά σε ένα μοναδικό γεγονός, αυτό που κάνουν είναι να δημοσιεύουν αρκετά καρέ, και παραπλήσια, καταστρέφοντας τελικά το ένα, αυτό που θα στεκόταν και θα κρατούσε το μυστήριο και τα πιθανά νοήματα που θα προέκυπταν από τη λήψη.

Χρήσιμες συμβουλές για πετυχημένες φωτογραφίες

Δεν χρειάζεται να έχουμε την πιο ακριβή κάμερα, αλλά χρειάζεται να έχουμε γνώση πως λειτουργεί αυτή που έχουμε. Κι ακόμα περισσότερο να κατέχουμε αυτό που μας ταιριάζει. Για παράδειγμα, δεν γίνεται να κάνω φωτογραφία δρόμου με εξοπλισμό που θα αποτελείται από μια μεγάλη σε μέγεθος μηχανή κι ένα τηλεφακό στα 600 mm. Αν έκανα φωτογραφία πουλιών όμως θα ήταν απαραίτητος τουλάχιστον ο φακός.

Πόσες φορές γνωρίσαμε μια νέα τοποθεσία πριν ξεκινήσουμε να φωτογραφίσουμε σε αυτήν; Είναι όμορφο να επισκέπτεσαι ένα καινούργιο μέρος, αλλά ακόμα πιο όμορφο είναι να το έχεις γνωρίσει, να έχεις συλλέξει πληροφορίες γι’ αυτό. Άρα να το γνωρίζεις καλά εκ των προτέρων. Αυτό προϋποθέτει να έχεις αφιερώσει ικανό χρόνο, είτε αυτό είναι τοπίο, είτε μια πόλη. Εννοώ, να μάθεις την ιστορία του, να συζητήσεις με τους ανθρώπους που μένουν εκεί, πριν σηκώσεις την κάμερα σου. Αυτά θα σου προσφέρουν πολλά έξτρα στοιχεία που θα δυναμώσουν την ιστορία που θα πεις μέσα από την φωτογραφία σου αργότερα. Πολύ βασικά τα άνετα αθλητικά παπούτσια και ρούχα, καπέλο, αρκετό νερό και κέφι συμπληρώνουν το εγχείρημα αυτό, αφού το περπάτημα είναι απαραίτητο και θα διαρκέσει πολύ. 

Πιο ψηλά όμως απ’ όλα θα τοποθετούσα το εάν, και πώς χαιρόμαστε την διαδικασία της φωτογράφισης. Αυτό προϋποθέτει να αγαπάμε αυτό που κάνουμε, χωρίς να μας απασχολεί το όποιο αποτέλεσμα προκύπτει. Για παράδειγμα, δεν είναι λίγες οι φορές που γύρισα πίσω, χωρίς κάποια φωτογραφία που να με ικανοποιεί. Αυτό δεν σημαίνει πως απέτυχα. Ίσως ο νέος φωτογράφος να χάνει το θάρρος του πιο εύκολα, αλλά αυτό είναι μέρος της διαδικασίας. Άρα ο τρόπος σκέψης ίσως να ναι πιο σημαντικός τελικά, γιατί δεν έχει σημασία το αποτέλεσμα που έρχεται με τον καιρό, αλλά η ίδια η πράξη την οποία θα πρέπει να την εντάξουμε αν όχι στην καθημερινή μας ατζέντα, συχνά στην ζωή μας .

Όσο σημασία δίνουμε στο να βγάλουμε μια φωτογραφία, άλλο τόσο θα πρέπει να μας ενδιαφέρει κι ο τρόπος παρουσίασης της, είτε πρόκειται να βρεθεί σε μια έκθεση, είτε σε ένα περιοδικό, ή ακόμη και στο διαδίκτυο. Έχοντας ως πρωταγωνιστή την φωτογραφία μου αποφεύγω να γράψω πολλά λόγια κάτω από αυτήν. Ο λόγος είναι απλός. Πρόκειται για μια ξεχωριστή γλώσσα η οποία με τον τρόπο της διεγείρει το ενδιαφέρον του θεατή, χωρίς να το προσγειώνουν - κατευθύνουν τα πολλά και περιττά λόγια, τελικά. Ο κάθε άνθρωπος άλλωστε μπορεί να την κρίνει διαφορετικά, βάση των εμπειριών του, του τρόπου σκέψης του, και την κριτική του ικανότητα. Αυτό συμβάλει καθοριστικά στην μαγεία αυτής της Τέχνης. Προσωπικά πολλές φορές εκπλήσσομαι από τις διαφορετικές ερμηνείες που παίρνω από μια φωτογραφία μου, είτε δίνω μια ομιλία, είτε την εκθέτω στο διαδίκτυο.

Πειραματισμός κι εξάσκηση. Το να μάθεις να ξεπερνάς τους φόβους σου είναι μία από τις πιο σημαντικές πτυχές στην πορεία σου για να γίνεις καλός φωτογράφος στο δρόμο, κάτι που κερδίζεται με τον καιρό. Συχνά βοηθάω με διάφορους τρόπους φίλους φωτογράφους και μαθητές από workshops που τρέχω ανά διαστήματα, μέσα από τις μεθόδους που έχω αναπτύξει βιωματικά και εμπειρικά, γιατί πολύ απλά δεν υπάρχουν γραπτοί κανόνες για όλα αυτά. 

Τέλος ο συνεχής πειραματισμός θα κάνει, εν καιρώ, τον φωτογράφο να ανακαλύψει το στυλ που του ταιριάζει, και σε συνδυασμό με την αφοσίωση του σε μια ή περισσότερες προσωπικές θεματολογίες να ξεχωρίσει τελικά από το σύνολο.

Επειδή το πιο όμορφο πράγμα που έχω ακούσει για τις φωτογραφίες μου είναι η έμπνευση που έχω δώσει σε άλλους φωτογράφους, έτσι με αυτό το σκοπό συνέθεσα κι αυτό το κείμενο. Θεωρώ, ότι όταν υπάρχει ταλέντο, ή γνώση, θα πρέπει να την μοιράζεται ο καθένας μας με τους άλλους, και μέσω αυτού, μαζί τους να εξελίσσεται τελικά και ο ίδιος. 

Η διαδικασία της φωτογράφισης δεν πρέπει να εμπεριέχει στοιχεία ανταγωνισμού και μάχης μεταξύ των φωτογράφων.

Η φωτογραφία αποτελεί το μοναδικό μέσο επικοινωνίας που έχει έναν κοινό γλωσσικό κώδικα ανάμεσα στους λαούς και που αναμφισβήτητα πρέπει να μοιράζεται! 

Λίγα λόγια για τον Ανδρέα Καμουτσή

Ο Ανδρέας Καμουτσής γεννήθηκε το 1979 και μεγάλωσε στην Αθήνα. Ασχολείται με τη φωτογραφία από το 2013. Είναι επίσημος φωτογράφος της Fujifilm και μέλος της παγκόσμιας κοινότητας των Χ-Photographers από το 2016. Πολλές φωτογραφίες του έχουν δημοσιευθεί σε έντυπα, εφημερίδες, περιοδικά και στο διαδίκτυο, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό́. Τον Φεβρουάριο του 2017 πραγματοποίησε την πρώτη του ατομική́ έκθεση με τίτλο “Αθέατες Μορφές”, που εκτέθηκε στο Πολιτιστικό́ Κέντρο Κύπρου στην Αθήνα, σε επιμέλεια της Ελένη Σεβαστής. Έχει παρουσιάσει το φωτογραφικό του έργο σε ομιλίες και προβολές σε πολλές πόλεις στην Ελλάδα. Η ανάδειξη των συναισθημάτων και το μυστήριο σε συνδυασμό με την απλότητα και την αρμονία αποτελούν τον πρωταρχικό του στόχο σε κάθε φωτογραφία. Ο τρόπος που φωτογραφίζει εκδηλώνει μια προσπάθεια προσωπικής προσαρμογής στις κοινωνικές διαφοροποιήσεις των καιρών μας.