Στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού Camera Work, που διηύθυνε ο Alfred Stieglitz από το 1903 έως το 1917, ένας πρωτοεμφανιζόμενος τότε στο ευρύτερο κοινό φωτογράφος ηλικίας 27 ετών, ήρθε να ταράξει τα φωτογραφικά νερά και το όνομά του να συνδεθεί με τη γέννηση του μοντερνισμού και της λεγόμενης άμεσης, καθαρής (straight) φωτογραφίας. Έτσι με την παρουσίαση του Paul Strand, το κύκνειο άσμα του περιοδικού έμελλε κατά σύμπτωση να σηματοδοτήσει τη γέφυρα και το πέρασμα από τον πικτοριαλισμό στη νέα φωτογραφία.

 Τα πορτραίτα, ήταν από τα προσφιλή θέματα που απασχόλησαν τον Strand σε όλη τη διάρκεια της πορείας του και αρκετά από αυτά κατέχουν κορυφαίες θέσεις στην ιστορία της Φωτογραφίας. Μεταξύ αυτών, στην ύπαιθρο της Γαλλίας, το πορτραίτο του νεαρού αγοριού - άνδρα που κοιτάζει απευθείας με ύφος σοβαρό και αυστηρό το φωτογράφο και εμάς, με ένα βλέμμα διεισδυτικό που μας διαπερνάει.

 Πολλά θα μπορούσαμε να αναφέρουμε για τα πορτραίτα του Strand (και γενικότερα για το πορτραίτο), θα πάρουμε αφορμή όμως να πούμε ότι και οι μέτριοι καλλιτέχνες δημιουργούν με το έργο τους ένα προσωπικό κόσμο, οι μεγάλοι όμως αγγίζουν την ουσία των πραγμάτων. Επίσης, με αφορμή τη λεζάντα της φωτογραφίας (Νεαρό αγόρι-1951), ότι τους φωτογράφους δεν τους ενδιαφέρει κατά κανόνα το πρόσωπο, δηλ. η ταυτότητα του φωτογραφιζόμενου. Δεν κάνουν (συνήθως) πορτραίτα κάποιου διάσημου, πράγμα που θα έδινε κύρος και «βάρος» στη φωτογραφία, κάτι που η ίδια πιθανώς δεν θα είχε. Η φωτογραφία ενός αγνώστου υπάρχει μόνο με φωτογραφικούς όρους. Στην ουσία δεν ενδιαφέρει ούτε η χρονολογία. Το επιτυχημένο φωτογραφικά πορτραίτο είναι έξω από το χρόνο, μπορούσε να είχε γίνει και χθες, και επειδή ακριβώς είναι έξω από το χρόνο, θα παραμένει διαχρονικά σπουδαίο.

 Για το τι είναι όμως ένα καλό πορτραίτο, νομίζω ότι τίποτα δεν μπορεί να το περιγράψει καλύτερα, λιτά και κυριολεκτικά, από τα λόγια του ίδιου του Strand: «Επιτυχημένο πορτραίτο είναι το πρόσωπο κάποιου που δε θα μπορείς να ξεχάσεις ποτέ».

© Paul Strand: Νεαρό αγόρι, 1951

Πρόσφατα Άρθρα

Εκθέσεις Φωτογραφίας (29 Σεπ 2023)

Το Κατάλυμα της Γαλλίας, σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, θα φιλοξενήσει την έκθεση φωτογραφίας με προβολή αφηγήσεων και τίτλο «Προσωπογραφίες του Αιγαίου» των Κωνσταντίνου και...

Παρουσιάσεις και Συνεντεύξεις (28 Σεπ 2023)

«Είναι συγκλονιστικό να βλέπεις να μιλάνε μέσα από την ψυχή τους, εκφραζόμενοι μέσα από μια φωτογραφία, κάθε φορά κοιτάγαμε μία φωτογραφία αλλά διαβάζαμε την ψυχή της κάθε κοπέλας που μίλαγε»,...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (25 Σεπ 2023)

To 1927 Art Space υποδέχεται αυτό το φθινόπωρο τον φωτογράφο Πολύβιο Ανεμογιάννη και παρουσιάζει την έκθεση φωτογραφίας Far East.   Πρόκειται για ένα οδοιπορικό στις λαϊκές γειτονιές...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (25 Σεπ 2023)

"Οι συμβολικοί «τόποι» που εξερευνά κανείς στη διαδικασία της απεξάρτησης, η αίσθηση της διαρκούς εγρήγορσης και της αναμονής «αυτού του ενός και μοναδικού πράγματος που θα επεκτείνει τη ζωή πέρα...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (22 Σεπ 2023)

Το BOOZE Κ.Ο.Τ.Ε.Σ. φιλοξενεί την ατομική έκθεση φωτογραφίας του Ηλία Κωνσταντακόπουλου elsewhere (ΑΛΛΟΥ) (σε κάποιον άλλον τόπο_προς κάποιον άλλον τόπο) από την Τετάρτη 4 Οκτωβρίου έως την Τετάρτη...

Agora (19 Σεπ 2023)

 Η νέα Polaroid I-2 συνδυάζει την παραδοσιακή αναλογική εμπειρία με τη σύγχρονη τεχνολογία μίας φωτογραφικής μηχανής και δημιουργεί ένα νέο σημείο αναφοράς στη στιγμιαία...

News (19 Σεπ 2023)

Αν θέλετε να ρουφήξετε τη φωτογραφία στο έπακρο. Αν αναζητάτε την ουσία. Αν είσαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσετε τις γνώσεις και τον εαυτό σας. Αν θέλετε να βιώσετε τη γέννηση της ιδέας που γεννά το...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (18 Σεπ 2023)

Η γκαλερί "Χρύσα" στην Κατερίνη υποδέχεται τον εικαστικό, καλλιτεχνικό φωτογράφο Παναγιώτη Φτάρα. Συνδιοργανωτές είναι ο Οργανισμός Πολιτισμού Ο.Π.Π.Α.Π. και οι Εκδόσεις Οξύνοια. Εγκαινιάζει...

Εκθέσεις Φωτογραφίας (18 Σεπ 2023)

Κάθε μορφή τέχνης διαμορφώνει έναν διάλογο μεταξύ δημιουργού και αποδέκτη συνειδητά, αλλά και ασυνείδητα. Είναι μια εξιστόρηση με μια άλλη γλώσσα, με ένα άλλο μέσο που απελευθερώνει μια διαφορετική...

News (14 Σεπ 2023)

Μια συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με τον Οργανισμό ΝΕΟΝ Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ Επιμέλεια προγράμματος | Γιώργος Κουμεντάκης (Καλλιτεχνικός Διευθυντής ΕΛΣ)...

News (14 Σεπ 2023)

Τα Great Photo Awards με χαρά ανακοινώνουν το μεγάλο νικητή, τους νικητές επιμέρους κατηγοριών και τους επιλαχόντες με αναρτήσεις, του διεθνούς φωτογραφικού διαγωνισμού με θέμα “Black & White...

News (14 Σεπ 2023)

Το φθινόπωρο έφτασε και φέρνει μαζί του τα βραβευμένα και πολυαγαπημένα εργαστήρια θεραπευτικής φωτογραφίας του Eyes of Light. Δύο εργαστήρια, ένα δια ζώσης για άτομα από Αθήνα και ένα διαδικτυακό...