Η έκθεση «ΨΥΧΡΗ ΕΦΕΔΡΕΙΑ: οι τελευταίες μέρες ενός εργοστασίου» παρουσιάζει τα αποτελέσματα μιας πολυεπίπεδης ερευνητικής διαδικασίας που βρίσκεται σε εξέλιξη και έχει ως σκοπό να αποτυπώσει τις «τελευταίες μέρες» λειτουργίας του Αυτόνομου Σταθμού Παραγωγής (ΑΣΠ) της Πάρου, ο οποίος είναι πιο γνωστός ως το Eργοστάσιο της ∆ΕΗ. Τα τελευταία δύο χρόνια, μια ομάδα καλλιτεχνών και ερευνητών επισκέπτονται το εργοστάσιο στην Ξιφάρα της Πάρου, παρακολουθούν την καθημερινότητα του, παρατηρούν και καταγράφουν εικόνες, ήχους, αισθήσεις, συγκεντρώνουν σχετικά αρχειακά τεκμήρια, διασταυρώνουν προφορικές πηγές και δημοσιεύματα στον τοπικό τύπο. Μέσα από την επίμονη ερευνητική δραστηριότητα της ομάδας διερευνάται το πυκνό πλέγμα κοινωνικών σχέσεων, ατομικών και συλλογικών αναμνήσεων, αισθητικών τοποθετήσεων, θέσεων και προθέσεων, μέσα στο οποίο το Εργοστάσιο της ∆ΕΗ στην Πάρο αποκτά σημασίες και νοήματα και καθίσταται «κληρονομιά».
Το ερευνητικό πρόγραμμα "Ψυχρή Εφεδρεία" υλοποιείται από την Modal: Public Heritage Lab υπό την αιγίδα και την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Συμμετέχοντες:
Αντώνης Κουνέλλας, φωτογραφία
Αλεξάνδρα Φωκαέως, φωτογραφία
Δημήτρης Καραγεώργος, μουσική
Κώστας Στρατουδάκης, μουσική
Κατερίνα Κωνσταντίνου, έρευνα και επιμέλεια
Δημήτρης Χατζηβογιατζής, οργάνωση παραγωγής
Info
ΨΥΧΡΗ ΕΦΕΔΡΕΙΑ: οι τελευταίες μέρες ενός εργοστασίου
ΕΚΘΕΣΗ
13-17 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2021
19:00-21:00
«Αρχίλοχος», Παροικιά Πάρου
Εγκαίνια: Τετάρτη 13 Οκτωβρίου 2021, 20:00
Συναυλία Ηλεκτροακουστικής μουσικής - Δημήτρης Καραγεώργος, Κώστας Στρατουδάκης 20:30
Η έκθεση Ψυχρή Εφεδρεία/ Cold Reserve είναι το αποτέλεσμα μιας πολύπλευρης ερευνητικής διαδικασίας που βρίσκεται σε εξέλιξη και έχει ως σκοπό να αποτυπώσει τις «τελευταίες μέρες» λειτουργίας του Αυτόνομου Σταθμού Παραγωγής (ΑΣΠ) της Πάρου, ο οποίος είναι πιο γνωστός ως το Eργοστάσιο της ∆ΕΗ. Τα τελευταία δύο χρόνια, μια ομάδα καλλιτεχνών και ερευνητών επισκέπτονται το εργοστάσιο στην Ξιφάρα της Πάρου, παρακολουθούν την καθημερινότητά του, παρατηρούν και καταγράφουν εικόνες, ήχους, αισθήσεις, συγκεντρώνουν σχετικά αρχειακά τεκμήρια, διασταυρώνουν προφορικές πηγές και δημοσιεύματα στον τοπικό τύπο. Μέσα από την επίμονη ερευνητική δραστηριότητα της ομάδας διερευνάται το πυκνό πλέγμα κοινωνικών σχέσεων, ατομικών και συλλογικών αναμνήσεων, αισθητικών τοποθετήσεων, θέσεων και προθέσεων, μέσα στο οποίο το Εργοστάσιο της ∆ΕΗ στην Πάρο αποκτά σημασίες και νοήματα και καθίσταται «κληρονομιά». Στο πλαίσιο της έρευνας μελετάται επίσης μια σειρά πολιτικών, γεωπολιτικών και οικονομικών εξελίξεων οι οποίες διαμορφώνουν σήμερα τον ενεργειακό χάρτη της χώρας και ορίζουν το ενεργειακό μέλλον του νησιού.
Το Εργοστάσιο της ∆ΕΗ της Πάρου βρίσκεται σήμερα σε θερμή εφεδρεία. Σύντομα πρόκειται να περάσει σε ψυχρή μέχρι και την οριστική του παύση. Η εφεδρεία είναι η κατάσταση κατά την οποία κάτι μπαίνει «στην άκρη» για κάποια έκτακτη περίπτωση που μπορεί να χρειαστεί. Είναι δηλαδή μια κατάσταση παύσης αλλά όχι παροπλισμού. Καταγράφοντας αυτή τη μεταιχμιακή κατάσταση, η έρευνα θέτει ερωτήματα σχετικά με το ρόλο που έπαιξε το Εργοστάσιο στην ανάπτυξη της Πάρου και των γύρω νησιών κατά τον περίπου μισό αιώνα λειτουργίας του. Πως θα ήταν το νησί χωρίς το Εργοστάσιο; Τι σημαίνει η ενεργειακή αυτονομία για ένα μικρό τόπο όπως η Πάρος; Ποια είναι τα ενεργειακά αντισταθμίσματα της απενεργοποίησης του Εργοστασίου; Ποιο είναι το μέλλον των βιομηχανικών εγκαταστάσεων της ∆ΕΗ στην Ξιφάρα; Με ποιους όρους θα αποβιομηχανοποιηθεί το φυσικό τοπίο; Και ποιος αποφασίζει γι’ αυτό;
Οι φωτογράφοι Αντώνης Κουνέλλας και Αλεξάνδρα Φωκαέως αποτυπώνουν στο έργο τους το Εργοστάσιο της ∆ΕΗ της Πάρου ως στοιχείο μιας «δύσκολης» κληρονομιάς, δηλαδή μιας κληρονομιάς η οποία συμβολίζει την πρόοδο και την ανάπτυξη του νησιού, ενώ ταυτόχρονα προκαλεί οχλήσεις, θεωρείται αισθητικά αταίριαστη στο τοπίο που την περιβάλλει, ταυτίζεται με την ατμοσφαιρική ρύπανση και με τις αρνητικές επιπτώσεις της τουριστικής ανάπυξης. Την αντίφαση φυσικού και βιομηχανικού τοπίου διερευνούν ο ∆ημήτρης Καραγιώργος και ο Κώστας Στρατουδάκης μέσα από τους ήχους και τα ηχοτοπία, τα οποία καταγράφονται και επανασυνθέτονται σε μια μουσική αφήγηματική performance.
Cold Reserve is the outcome of a long and multimodal research project ―still in progress― that aims at docu- menting “the last days“ of the Autonomous Power Plant of Paros, known as the Ergostasio of DEI (the factory of the Public Power Corporation). A team of artists and researchers has been exploring the Ergostasio located in Xifara, Paros, observing the current state and daily life of the establishment, recording images, views, sounds and senses, collecting and documenting archival material, oral testimonies and clippings from the local press. Through this intensive research process, the project investigates the dense grid of social relation- ships, individual and collective memories, aesthetic statements and intentions that assign meanings and values to the Power Plant and produce it as “heritage”. A series of political, geopolitical and economic developments that define the current global map of electric power, are also put under the lens of the research project, regarding the future of the island’s power resources.
The Power Plant of Paros is currently held in hot reserve. It will soon pass into cold reserve until the permanent cessation of its operation. Right between the temporary pause and its decommission ―in this liminal situation, the research project poses questions regarding the role of the Plant in the economic growth of Paros and its neighbouring islands. What would the island be without the operation of the Power Plant for half a century? What does it mean for a small place to produce the electric power needed independently? How will we counter- balance the pause of the electric power production in Paros? What does the future holds for the industrial establishment of DEI in Xifara? Will the landscape be de-industrialised? Who will decide upon that?
Photographers Antonis Kounellas and Alexandra Fokaeos in their photographic exploration, depict the Power Plant as a “difficult” heritage site, which symbolises the growth and development of Paros but at the same time is being criticised for the severe local air pollution and for the exploitation of the natural environment for the sake of tourism. Musicians Dimitris Karagiorgos and Kostas Stratoudakis are dealing with the contradiction between natural and industrial aspects of the premises of the Power Plant by recording and composing sounds and soundscapes into an experimental music performance.