Η Berenice Abbott γεννήθηκε στην πολιτεία του Οχάιο αλλά έχει μείνει γνωστή σε όλους ως η φωτογράφος της Νέας Υόρκης. Οι εικόνες της αποτυπώνουν όλες εκείνες τις αλλαγές που σηματοδότησαν την μεταμόρφωση της μικρής πόλης σε μητρόπολη του 20ου αιώνα και κέντρο του δυτικού κόσμου. Η Αbbott στα 20 χρόνια της, το 1918,ξεκίνησε να σπουδάζει γλυπτική στη Νέα Υόρκη κι εκεί ήρθε σε επαφή με το κινημα των Ντανταιστών που, στο τέλος του πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου γεννήθηκε σαν διαμαρτυρία στην παράνοια του πολέμου και κατέληξε σε σύγκρουση με το κατεστημένο και την παράδοση. Ο πατερούλης του, Μαν Ρέυ την παίρνει μαζί του στο Παρίσι, σα βοηθό κι ανακαλύπτουν μαζί το ταλέντο της στη φωτογραφία και την κλίση της στο πορτραίτο. Φωτογραφίζει όλες τις προσωπικότητες της πρωτοπορίας στο χώρο της διανόησης, των τεχνών και στους κύκλους των πλουσίων και κάποια στιγμή γνωρίζει ένα γάλλο φωτογράφο, μεγάλης ηλικίας ήδη, του Eugene Atget. Βλέποντας τις εικόνες του, εικόνες του παλιού Παρισιού που λίγο λίγο έδινε τη θέση του σε μια πόλη με σύγχρονο πρόσωπο, κατάλαβε ότι επρόκειτο για ένα μεγάλο δάσκαλο με υλικό-θησαυρό. 'Ετσι, μετά το θάνατό του το 1927, το αγοράζει και το κάνει γνωστό μαζί και τον Atget στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Ταυτόχρονα, επηρεασμένη βαθειά, αποφασίζει να στραφεί στην κατ' εξοχήν τεκμηριωτική φωτογραφία ασχολούμενη κι εκείνη με την Νέα Υόρκη που έμπαινε σε νέα τροχιά, αυτή της γρήγορης ανάπτυξης .
Self Portrait
Από τα χρόνια που ακολούθησαν έχουμε πλήθος φωτογραφιών, κάποιες εκ των οποίων εμβληματικές πλέον, που αποτυπώνουν την δημιουργία σημαντικών νέων υποδομών, τις αλλαγές στο αστικό τοπίο, αλλά και τις καινούργιες πλέον συνήθειες στις ζωές των ανθρώπων. Σκελετοί κτιρίων που εκτείνονται τολμηρά κατ' ύψος, σκαλωσιές παντού, πελώριες γέφυρες, εμπορικά, νέες επιχειρήσεις και ο άνθρωπος μέσα σε όλο αυτό το παραμύθι σ' ένα μάλλον διακριτικό ρόλο σε αντίθεση με τον πρωταγωνιστικό που είχε στη δουλειά της Abbott της πρώτης περιόδου.
Είναι «μάρτυρας» αλλά ταυτόχρονα και «καλλιτέχνης»,
ακριβώς όπως ο Αtget, με φωτογραφίες που συχνά εμπεριέχουν μια ασάφεια και πολλές αντιφάσεις.
Όμως και αυτή η θεματική της δεν κρατά για πάντα μια που η συνεχώς αναπτυσσόμενη επιστήμη και η επιθυμία της να την παρουσιάσει φωτογραφικά, της κεντρίζει στη συνέχεια το ενδιαφέρον και, από την δεκαετία του 40, ασχολείται με την μεθοδική φωτογραφική τεκμηρίωση αντικειμένων και φαινομένων, γνωρίζοντας μας, με πρωτοποριακές τεχνικές, αόρατους μικρόκοσμους της καθημερινής ζωής. Κάπως έτσι η πενικιλλίνη, η αναπήδηση μιας μπάλλας, οι σαπουνόφουσκες ή τα μαγνητικά πεδία μας παραδίδονται δοσμένα μέσα απ την καλλιτεχνική ματιά μιας εξαιρετικής πια φωτογράφου της εποχής της.
Μια μεγάλη αναδρομική του έργου της έργου της Berenice Abbott είναι σε εξέλιξη αυτήν την περίοδο στην Μαδρίτη, στα πλαίσια του θεσμού Photo Espana. Η επιμελήτρια, Estrella de Diego χώρισε, όπως είναι φυσικό, τα έργα στα τρία κεφάλαια της καρριέρας της Abbott που προαναφέραμε, ονομάζοντας τα όμως όλα Πορτραίτα. «Portraits of Modernity» είναι ο τίτλος της έκθεσης και στις 5 μεγάλες αίθουσες που φιλοξενείται στο Ϊδρυμα MAPFRE έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε εξαιρετικές λήψεις της Abbott μεταξύ 1925 και 1985. Η μία από αυτές τις αίθουσες,μικρή, κυκλική και λίγο σκοτεινή είναι αφιερωμένη στον Eugene Atget, τον γάλλο φωτογράφο της παλιάς γενιάς, που σφράγισε με τον τρόπο του την ζωή μιας καθαρά avant-garde καλλιτέχνιδας.
Ένα φιλμ διαρκειας μιας ώρας αφιερωμένο στην Αbbott με τίτλο: Berenice Abbott, a View of the 20th Century, (των Κay Weaver Martha Wheelock) βάζει το κοινό με τον καλύτερο τρόπο στον κόσμο της φωτογράφου μέσα από συνεντευξεις, γεγονότα της εποχής και την ίδια να πρωταγωνιστεί, φυσικά. Με μια φράση της εδώ, ορίζει τη χαρά της δημιουργίας.
Berenice Abbott – Portraits of Modernity έως 25 Αυγούστου
Fundation MAPFRE , Paseo de Recoletos 23, Madrid
https://www.ifocus.gr/magazine/exodus/2258-ernice-berenice-20#sigProIdf703805dfe