Οι φωτογραφίες του Henri Cartier-Bresson είναι απλές, καθημερινές καταστάσεις, που γίνονται σημαντικές μόνο από την ακρίβεια του κάδρου του και την αίσθηση του για τον χρόνο. Το θέμα είναι συχνά ασήμαντο μέχρι να φωτογραφηθεί. Ένα άλμα πάνω από μια λακκούβα, η φευγαλέα έκφραση ενός προσώπου, σώματα που κινούνται στον πραγματικό χώρο, συμπιέζονται, ξαφνικά κι υπέροχα, σε δύο διαστάσεις. Ήταν παρών σε πολλά ιστορικά γεγονότα, αλλά προτιμούσε να φωτογραφίζει τους παρευρισκόμενους παρά το κυρίως γεγονός, τα αποτελέσματα παρά την αιτία. Οι φωτογραφίες του απέφυγαν τον ανταγωνισμό με τις καθοριστικές στιγμές της ιστορίας. Εξαίρεση αποτελεί η φωτογραφία με τίτλο «Ένας πληροφοριοδότης της Γκεστάπο αναγνωρίζεται από μια γυναίκα που είχε καταγγείλει. Στρατόπεδο απέλασης, Dessau, Γερμανία, 1945».
Εδώ η ίδια η φωτογραφία είναι ένα αποφασιστικό γεγονός, αλλά είναι επίσης και εικόνα ενός γεγονότος. Είναι μια στιγμιαία απεικόνιση ενός σημαντικού γεγονότος. Ξαφνικά αισθανόμαστε τις αδυναμίες της φωτογραφίας ως μέσο ιστορικής καταγραφής. Δεν χρειάζεται να γνωρίζουμε τίποτα περισσότερο για αυτόν που πηδά πάνω από μια λακκούβα με νερό, γιατί δεν διακυβεύεται τίποτα. Όμως, η βία που παρουσιάζεται σ’ αυτή τη φωτογραφία απαιτεί εξήγηση, απαιτεί αυτόν τον τίτλο για να την αιτιολογήσει. Οι τίτλοι στις φωτογραφίες του Cartier-Bresson σπάνια είναι κάτι περισσότερο από ονόματα, τοποθεσίες και ημερομηνίες. Αυτή είναι από τις ελάχιστες εξαιρέσεις. Κι εδώ, ο τίτλος είναι μεγάλος, σαν λεζάντα εφημερίδας που περιγράφει τη δράση σαν να ήταν σε εξέλιξη. Μια τέτοια φωτογραφία δεν αφηγείται τόσο, όσο απαιτεί αφήγηση. Το φωτορεπορτάζ απαιτεί τον γραπτό λόγο της δημοσιογραφίας, γιατί τα γεγονότα, όσο «ισχυρά» κι αν φαίνονται, δεν μπορούν να μιλήσουν από μόνα τους. Και, για να είμαστε ακριβείς, ο τίτλος εδώ δεν αναφέρεται καθόλου στο ξέσπασμα που περιγράφεται στη φωτογραφία, αλλά στην προηγούμενη στιγμή, όταν ο πληροφοριοδότης αναγνωρίστηκε. Συμπληρώνοντας το περιεχόμενο που λείπει, ο τίτλος επεκτείνει το χρόνο της φωτογραφίας για να συμπεριλάβει και μέρος του παρελθόντος χρόνου.
Υπάρχει μια θεατρικότητα σ’ αυτή τη φωτογραφία. Η σκήνη θυμίζει τα δοκιμαστικά, που γίνονται πριν το κυρίως γύρισμα μιας κινηματογραφικής ταινίας. Η θέση λήψης είναι ιδανική, σαν να είχε κρατηθεί για τον φωτογράφο εκ των προτέρων. Είναι, επίσης, μια περίοπτη θέση λήψης. Ο φωτογράφος με την μηχανή του, ορατός απ’ όλους, μπορεί να έχει επηρεάσει με την παρουσία του αυτό που συνέβαινε. Στο πλάι του φωτογράφου ένας βοηθός κινηματογραφεί, και μια πιο ολοκληρωμένη περιγραφή της σκηνής παρουσιάζεται στην ταινία-ντοκιμαντέρ του Cartier-Bresson, “Le Retour” («Η επιστροφή», 1945). Κι ενώ τα μεμονωμένα καρέ της δείχνουν λιγότερα από τη φωτογραφία, η εξελισσόμενη ταινία εξηγεί περισσότερα για το συμβάν. Συγκριτικά, η φωτογραφία μπορεί να μοιάζει πιο πλήρης, αλλά είναι εντέλει συναρπαστική για την αποσπασματική της ατέλεια και μόνο.