Έναν διάλογο φωτογραφίας και κειμενικού σχολιασμού συνιστά το νέο συνεργατικό τρόπον τινά βιβλίο του φωτογράφου Βασίλη Κολτούκη και του θεατρικού συγγραφέα, ποιητή και διηγηματογράφου Γιώργου Μανιώτη.
Ο πρώτος εξεικονίζει στις ασπρόμαυρες φωτογραφίες του τα ρητά και άρρητα πάθη και τους καϋμούς ανθρώπων του κόσμου, με ματιά οικουμενική και τρυφερότητα φιλάνθρωπη. Τίποτα τα ανθρώπινο δεν του είναι ξένο.
«Ιστορίες του Βορρά, προσευχές του Νότου, καθημερινές μικροχαρές ταπεινών ανθρώπων, αποχαιρετισμοί και όνειρα πάνω στην προκυμαία για μια άλλη πιο άνετη ζωή, μικρές εκδρομές με τα καραβάκια της γραμμής σε κοντινές εξοχές, έρωτες που πάνε να ξεκινήσουν περιπέτειες υποταγής και επιβίωσης, προσκυνητές που προστρέχουν σε ναούς να λυτρωθούν», όπως αρμοδίως ο Γιώργος Μανιώτης στο εισαγωγικό του σημείωμα ανθολογεί. Και από κοντά: «μικρά παιδιά που περιφέρονται αδέσποτα φορώντας κατάσαρκα τη φτώχεια και την ορφάνια τους και πάντα στο βάθος η θάλασσα, η σκοτεινή θάλασσα που βάζει φραγμούς με αφρισμένα κύματα στους απλούς ανθρώπους και τους αναγκάζει να αγκαλιάζουν τη ρουτίνα του τοπικού τους μαρτυρίου», τη θάλασσα, συγχρόνως φυσική και υπερφυσική, άφευκτη και ανέφικτη, άπειρη και άπιστη, τοπίο κάθε επιστροφής, τόπος νόστου, κόλπος ζωοδότης και λίκνο τελικού προορισμού, μεγάλη, ευρύχωρη, ανεξάντλητη. Γεννήτωρ μελαγχολίας, βεβαίως, των ανθρώπων, των πραγμάτων, της Ιστορίας. Μια νεαρή γυναίκα την αγναντεύει, φορώντας όμορφο καλό φουστάνι, στέκεται «μπροστά στο σκοτεινό νερό», παιδί με το ποδήλατό του βλέπει, θαμπωμένο, ίσως, το φέρυ της γραμμής να έρχεται, «το αδυνατισμένο του κορμί / είναι ολάκερο μια ικεσία / και το καράβι που θα δέσει εμπρός του / ελπίζει να του πετάξει ένα σωσίβιο / για κάποια σωτηρία», ζευγάρι αγκαλιασμένο τη θάλασσα κοιτά, άραγε «πρώτα πλέχτηκε ο ερωτικός δεσμός / που εξελίχτηκε σε μοναξιά στην παραλία; / Ή / της καυτής άμμου η μοναχική πυροβασία / έσπρωξε τα κορμιά να ενωθούν οριστικά / με ισόβια δεσμά κλεισμένοι / στων ερώτων τους, την φαντασία;». Αλλά δεν είναι μόνον η θάλασσα που ο Κολτούκης φωτογραφίζει. Και με δύο παιδιά σε ένα βαγόνι τρένου μάς φιλοδωρεί, και με έναν ταξιδιώτη με την καμήλα του, «βιαστικό κυνηγημένο απ΄ τον τρόπο των ανθρώπων», κι έναν ναύτη και μια νεαρή κοπέλα, «μια αγκαλιά κι ένα φιλί / όταν ανάμεσά τους πέσει και ωριμάσει η σιωπή / θα δείξει τον προορισμό / κι να τελικά αποφασίσαν να περπατήσουνε μαζί», και σαν σκληρός βοριάς φυσάει ο χρόνος σε ένα κιόσκι ντυμένο τον χειμώνα του, και ο έρωτας κάτω από μια γέφυρα, σε τοπίο άσπρο σάβανο ντυμένο, με την αμφιβολία να φωλιάζει στην αγκαλιά τους μέσα και το «δηλητήριό της να γίνεται σιγά σιγά μια υποψία» που εγκυμονεί μια σκοτεινή και γαλήνια ανυπαρξία. Ο Κολτούκης μάς εισάγει, δώρο ακριβό, σε μια ποιητική της φωτογραφίας που δεν θρηνολογεί, δεν ακκίζεται, δεν επιβάλλεται στους ανθρώπους και τα πράγματα. Αντιθέτως, συστήνει και συγκροτεί μια ποιητική του χώρου υποβλητική, φτιαγμένη από όνειρα, διαψεύσεις, ελπίδες, νοσταλγία, τον πόνο, πάει να πει, που κάθε μνημονική σκευή οπλίζει. Όπως αυτός οπλίζει τη μηχανή του για να κάνει τα δικά του πάθη νοσταλγική αναπόληση. Και γι΄ αυτό μελαγχολικό θηλασμό της ιστορίας των ανθρώπινων – «μια μελαγχολία που αναβλύζει από μια τυφλή έρπουσα και άλαλη διάψευση». Οι φωτογραφίες του Κολτούκη μάς προσκαλούν αν κοινωνήσουμε στο άλεκτο, που φωτογραφημένο γίνεται λαλέων. Και μας προκαλούν να ακούσουμε μαζί του μια έρρυθμη σπουδή στην τέχνη της φωτογραφίας, μια ελεγεία για τη θνητότητα που προοικονομεί τον οίστρο της ζωής. Και του φωτογράφου.
Ηλίας Καφάογλου
Info
εκδόσεις Μετρονόμος
ΕΛΕΓΕΙΕΣ
Φωτογραφίες: ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΟΛΤΟΥΚΗΣ
Κείμενα: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΝΙΩΤΗΣ
ISBN 978-618-5748-06-7, σελίδες; 156, μέγεθος 17x24εκ.
#Metronomos #MetronomosBoοοκ
Λίγα λόγια για τον Βασίλη Κολτούκη
Ο Βασίλης Κολτούκη γεννήθηκε στην Άρτα. Σπούδασε γαλλική φιλολογία στο Παρίσι. Η συνάντηση που είχε εκεί με τον Γάλλο φωτογράφο Edouard Boubat ήταν καθοριστική για να αφοσιωθεί αποκλειστικά στην τέχνη της φωτογραφίας. Προσεγγίζει τον κόσμο ως ένα θαύμα και βλέπει την περιπλάνηση στο κέντρο της όλης σχέσης ανθρώπου και κόσμου. Έχει ταξιδέψει σε περισσότερες από 70 χώρες. Έχει πραγματοποιήσει 11 ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει εκδώσει 12 φωτογραφικά λευκώματα και δύο ποιητικές συλλογές. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Λίγα λόγια για τον Γιώργο Μανιώτη
Ο Γιώργος Μανιώτης γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε νομικά στη Θεσσαλονίκη.
Έχει γράψει θεατρικά έργα (το ματς, παθήματα, Ο λάκκος της αμαρτίας, Τάξης και αταξία, Οι σύζυγοι, Διακοπές στην Ουρανούπολη,Ο πιο ευαίσθητος κρίκος, Άσπρη μέρα κ.α.)
ποίηση (Νέρων, Σιγησμοί) μυθιστορήματα (Η φοβερά προστασία, Το πονηρό μονοπάτι, Το ροζ και το μπλε, Το άχρηστο βιβλίο, Αγελάδα με φτερά, κ.α.) διηγήματα (Τα μαύρα παραμύθια, Ορίστε τα ρόδα, μαμά, Τα Σαντέ της Σαπφώς) Πολλά από τα θεατρικά του έργα έχουν παιχτεί με επιτυχία σε θεατρικές σκηνές, στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση.