Η σχέση του φωτογράφου με την δημιουργία εικόνων και του θεραπευόμενου με την επίγνωση των γεγονότων της ζωής του είναι μια σχέση που εξελίσσεται, μεταλλάσσεται, δοκιμάζεται, αποτυγχάνει και σπανιότερα επιτυγχάνει. Τόσο για τον φωτογράφο όσο και για τον θεραπευόμενο μέσα από τη βιωμένη πραγματικότητα δημιουργείται ένα περισσότερο γόνιμο έδαφος που λειτουργεί περισσότερο ως ώθηση για την προσωπική του ανάπτυξη και λιγότερο εξασφαλίζει ένα «επιτυχημένο» έργο.
Η αδιάκοπη και σχεδόν ερωτική σχέση που διαμορφώνεται στην πράξη˙ κρατάει τον φωτογράφο σε σύνδεση με τη φωτογραφική διαδικασία και τον θεραπευόμενο με την θεραπευτική διαδικασία. Και στις δυο περιπτώσεις πρόκειται για μια σχέση δυναμική που μετακινεί τον ενδιαφερόμενο από το «κέντρο» του (δηλαδή τη θέση ισορροπίας) και τον επαναφέρει σε αυτό μέσα από μια ρυθμική, επαναλαμβανόμενη ταλάντωση ή καλύτερα δόνηση της ψυχής. Όσο μεγαλύτερη είναι η απομάκρυνση του ενδιαφερόμενου από το «κέντρο» του τόσο μεγαλύτερη είναι η πρόκληση και ίσως πιο σημαντικές οι διαπιστώσεις.
Άλλωστε σύμφωνα και με την επιστήμη της Φυσικής «Όταν ένα σώμα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση η συνολική δύναμη που δέχεται είναι ανάλογη με την απομάκρυνση του σώματος από τη θέση ισορροπίας, [….]. Όταν το σώμα περνά από τη θέση ισορροπίας η συνολική δύναμη που δέχεται ισούται με μηδέν, για αυτό το λόγο ονομάζεται θέση ισορροπίας της ταλάντωσης». Με απλά λόγια η θέση της ισορροπίας και οι θέσεις της ταλάντωσης βρίσκονται σε αλληλεξάρτηση.
Ένα ερέθισμα οπτικό ή μη, μια ανάμνηση ή ένας συνειρμός δύναται να από σταθεροποίησει τον εμπλεκόμενο και να οδηγήσει σε μια εκ νέου ταλάντωση, δηλαδή αναζήτηση. O φωτογράφος και δάσκαλος φωτογραφίας Πλάτωνας Ριβέλλης παρατηρεί:
Όσο πιο ακραία είναι η κίνηση προς τη μια πλευρά, τόσο πιο δυναμική η επιστροφή του στην άλλη.
Τελικά το παιχνίδι των αντιθέσεων καταλήγει σε παιχνίδι ισορροπίας.
Η ταλάντωση του φωτογράφου αλλά και του θεραπευόμενου ανάμεσα στα συναισθήματα της ελπίδας και της απελπισίας είναι αναπόφευκτη. Η αίσθηση της ελπίδας, σε αντίθεση με την απελπισία, επαναφέρει «ομαλά» τον ενδιαφερόμενο σε μια κατάσταση ισορροπίας, στην απαραίτητη προϋπόθεση για δημιουργία και τον ενθαρρύνει στη λήψη αποφάσεων. Το συναίσθημα της απελπισίας συχνά παρέχει την ευκαιρία μέσα από την αίσθηση του κενού, του «τίποτα», να διακρίνει κανείς νέες επιλογές, ανεξερεύνητες δυνατότητες. Με τη δυνατότητα να επανέρχεται κανείς στο «κέντρο» του ανακαλύπτει το μήνυμά του, ενώ έχει διδαχθεί από τις εμπειρίες του.
Τόσο η ελπίδα όσο και η απελπισία μπορούν να γίνουν πολύτιμες εμπειρίες όταν κινείται κανείς συνειδητά ανάμεσά τους. Δημιουργούν την αφορμή να αναζητήσει το «κέντρο» του, την κατάσταση εκείνη κατά την οποία ακουμπά την ψυχή του. Ο Αμερικανός συγγραφέας Frank Herbert υπενθυμίζει:
Δεν υπάρχει μυστικό για την ισορροπία.
Απλά να αισθάνεσαι μέσα σου τα κύματα.
Παρόμοια μας διδάσκει και το φυσικό σώμα˙ οι θέσεις της γιόγκα και κυρίως οι θέσεις ισορροπίας, περιλαμβάνουν ένα συνδυασμό εκούσιων και ακούσιων ελέγχων. Θέτουν προκλήσεις για τον έλεγχο διαφορετικών πλευρών του εαυτού. Δίνουν χρόνο στον οργανισμό να μάθει πώς να διατηρεί την ισορροπία και να την ξαναβρίσκει όταν τη χάνει. Θυμίζει την εύθραυστη ισορροπία του ποδηλάτου, η οποία χωρίς την συνεχόμενη και ρυθμική κίνηση των ποδιών, δεν επιτυγχάνεται.
Αν φοβόμαστε την αποτυχία ή αγχωνόμαστε για την επιτυχία, θα χάνουμε συνέχεια την ισορροπία μας. Αν σκεφτόμαστε: Πότε θα πετύχω; δεν θα πετύχουμε ποτέ.
Ο Αμερικανός ψυχολόγος Abraham Maslow, επισημαίνει:
Η ικανότητα να βρίσκεσαι στο παρόν, είναι θεμελιώδης παράμετρος για τη διανοητική ισορροπία.
Για την έννοια της ελπίδας& της απελπισίας βλέπε: www.psychology.now.gr/arthra
Για την έννοια της ισορροπίας βλέπε: https://www.g-physics.com/2012/07/blog-post_03.html.
Για τη γιόγκα βλέπε: www.lotosyoga.gr
Για τον Frank Herbert βλέπε: https://en.m.wikipedia.org
Για τον Abraham Maslow βλέπε: www.enallaktikidrasi.com
Φωτογραφία: Rodney Smith